HANDE BERKTAN
Dijital dönüşüm, şirketlerin fatura süreçlerini de dijitale taşıdı.
2020 ve 2021’de brüt satış hasılatı 1 milyon TL’yi aşan mükellefler, 1 Temmuz 2022 prestijiyle e-Fatura’ya geçerken, 2022 yahut müteakip hesap periyotları için brüt satış hasılatı 500 bin TL ve üzeri olarak belirlenen kümedeki mükelleflerin geçişi için son tarih 1 Temmuz 2023 oldu.
Türkiye’de 397 sıra no’lu Vergi Tarz Kanunu (VUK) bildirimine ile hayata geçirilen ve 5 Mart 2010 tarihinden itibaren uygulamada olan e-Fatura, bilgi format ve standardı Gelir Yönetimi Başkanlığı (GİB) tarafından belirlenen, VUK gereği bir faturada yer alması gereken bilgilerin içerisinde yer aldığı, satıcı ve alıcı ortasındaki iletiminin merkezi bir platform olan GİB üzerinden gerçekleştirildiği elektronik bir evrak. E-Fatura yeni bir doküman çeşidi olmayıp, kâğıt fatura ile tıpkı tüzel niteliklere sahiptir.
e-Fatura’nın sağladığı yararlar ise faturanın gönderilmesine dair şirket içi operasyonel süreçlerin yönetilmesinde vakit ve maliyet tasarrufu sağlanması, tahsilat ve ödeme süreçlerindeki kısalma ile nakit akışının hızlanması ve bulut uygulamalar sayesinde istenen e-Fatura’ya her yerden kolay ve süratli erişim sağlanması.
Gelir Yönetimi Başkanlığı tarafından yönetilen e-Fatura uygulamasında emel tek format ve standarda nazaran satıcı ve alıcı ortasında inançlı, vakit ve maliyet tasarrufu sağlayan bir sistem oluşturmak.
e-Fatura nasıl oluşturulur?
e-Fatura tıpkı kâğıt fatura üzere oluşturulur. Üzerinde kâğıt faturada yer alan bilgiler bulunmaktadır. Kâğıt faturadan farklı olarak bir yazılım orta yüzü ile oluşturulduğu için yanılgı yaptığınızda kağıt faturayı iptal ederek yeni bir fatura sayfasında her şeyi baştan yapmanız gerekirken, e-Fatura uygulamamızda kusurunuzu kolaylıkla düzeltebilirsiniz. Faturanız üzerinde gerekli bilgileri sağladıktan sonra göndermek için tek yapmanız gereken tek bir tuş ile gönderimini sağlamaktır.
e-Fatura kimler için mecburî?
- Gelir Yönetimi Başkanlığı tarafından yayımlanan bildirim kapsamında; 1 Temmuz 2022 tarihinden itibaren 2020 ve 2021’de brüt satış hasılatı 1 milyon TL’yi aşan mükellefler, 2020 yahut 2021 hesap periyotları için 1 milyon TL cirosu olan; mal yahut hizmetlerin alınması, satılması, kiralanması yahut dağıtımı süreçlerinin gerçekleştirilmesine aracılık etmek üzere internet ortamında ticari faaliyetlerin yapılmasına elektronik ticaret ortamını sağlayan hizmet sağlayıcıları, internet ortamında gerçek ve hukukî bireylere ilişkin gayrimenkul, motorlu araç vasıtalarının satılmasına yahut kiralanmasına ait ilanları yayınlayan internet sitelerinin sahipleri yahut işleticileri ile internet ortamında reklamların yayınlanmasına aracılık faaliyetinde bulunan internet reklamcılığı hizmet aracıları,
- 2020 yahut 2021 hesap devirleri için 1 milyon TL cirosu olan; kendilerine yahut aracı hizmet sağlayıcılarına ilişkin internet sitelerinde yahut öbür her türlü elektronik ortamda mal yahut hizmet satışını gerçekleştirenler,
- 2020 yahut 2021 hesap devirleri için 1 milyon TL cirosu olan; gayrimenkul ve/veya motorlu taşıt, inşa, imal, alım, satım yahut kiralama süreçlerini yapanlar ile bu süreçlere aracılık faaliyetinde bulunan mükellefler,
- 2020 yahut 2021 hesap devirleri için 1 milyon TL cirosu olan; Kültür ve Turizm Bakanlığı ile belediyelerden yatırım ve/veya işletme evrakı almak suretiyle konaklama hizmeti veren otel işletmeleri e-Fatura’ya geçmek zorundalar.
Ayrıca:
- ÖTV I sayılı listedeki EPDK lisanslı mükellefler,
- ÖTV III sayılı listedeki malları imal, inşa ve ithal eden mükellefler,
- Komisyoncu yahut tüccar olarak meyve ve zerzevat ticareti yapan mükellefler,
- Sosyal Güvenlik Kurumu ile kontrat imzalayan sıhhat hizmeti sunucuları ile medikal materyal ve ilaç/etken husus temin eden tüm mükellefler (hastane, tıp merkezleri, kısım merkezleri, diyaliz merkezleri, Sıhhat Bakanlığı’ndan ruhsatlı öbür özelleşmiş tedavi merkezleri, teşhis, tetkik ve görüntüleme merkezleri, laboratuvarlar, eczaneler, tıbbi aygıt ve gereç tedarikçileri, optisyenlik kuruluşları, işitme merkezi, kaplıcalar, beşeri tıbbi ürün/ürün sunan ve/veya üreten özel hukuk hükmî bireyleri ve bunların hukukî kişiliği olmayan şubeleri, ecza depoları vb.) de e-Fatura kullanmak zorundalar
e-Fatura’ya nasıl geçilir?
Doğrudan entegrasyon yolunda işletmeler kendi bilgi süreç altyapılarını Gelir Yönetimi Daire Başkanlığı’nın teknik kılavuzlarla belirtilen altyapı ve kalite sertifikasyonları çerçevesinde hazırlayabilirler. GİB’e entegre çalışan kendi altyapıları ile süreçlerini yürütebilirler. GİB portal prosedüründe Gelir Yönetimi Başkanlığının servis ettiği GİB Portali üzerinden faturalarınızın girişini kendiniz yaparak uygulamayı kullanabilirsiniz. Özel entegratörlük idaresinde ise Gelir Yönetimi Başkanlığı’ndan özel entegratörlük müsaadesi alan şirketler aracılığı ile e-Fatura uygulamasına süratlice geçiş yaparak basitçe kullanmaya başlayabilirsiniz.
e-Fatura’ya geçildikten sonra kağıt fatura düzenlemeye devam edilir mi?
e-Fatura uygulamasına geçiş yaptıktan sonra, e-Fatura kullanıcılarına kağıt fatura düzenleyemezsiniz. e-Fatura sistemine geçiş yaptıktan sonra size tanınan opsiyon mühleti 7 gün ile sonludur. Bu müddet zarfında kağıt fatura kesmeye devam edilebilirsiniz.
Geriye dönük e-Fatura düzenlenir mi?
Vergi Yöntem Kanunu’na nazaran fatura, hizmetin yapıldığı yahut malın teslimatının yapıldığı tarihten itibaren en fazla 7 gün içinde düzenlenmelidir. 7 günlük mühlet kuralına uyulduğu takdirde geriye dönük e-Fatura kesilmesi mümkündür. Teknik olarak DTP portal üzerinde bir kısıtlama bulunmamaktadır.
Gönderilen e-Fatura’da değişiklik yapılabilinir mi?
Gönderilen e-Fatura üzerinde değişiklik yapılamaz. Bu durumda; karşı taraftan faturanın reddedilmesi üzerine yeni bir e-Fatura oluşturulur. Temel e-Fatura ve ticari e-Fatura senaryolarında iptal ve iade süreçleri değişiklik gösterir.
e-Fatura ERP muhasebe yazılımlarıyla uyumlu mudur?
İşletmelerde mal ve hizmet üretimi için gereken tüm kaynakların verimli kullanılmasını sağlayan ERP programı ya da muhasebe programları, ekseriyetle donanım ve yazılımın da içerisinde yer aldığı birçok bileşenden oluşur. İşletmenin tüm data ve süreçlerinin bir ortaya getirilmesine yarayan bu yazılımlar, programda yapılacak kimi değişikliklerle e-Fatura uygulamasına uygun hale getirilebilir. Böylelikle ERP/muhasebe yazılımları ile e-Fatura uygulaması senkronize bir biçimde çalışabilir.
İhracatta e-Fatura mecburiliği var mıdır?
Eğer e-Faturaya geçiş yaptıysanız ve 3065 sayılı Katma Bedel Vergisi Kanunu’na nazaran, mal ihracı ve yolcu beraberi eşya ihracı kapsamında fatura kesecekseniz, faturanızı elektronik fatura olarak düzenlemeniz gerekir. e-Fatura sistemine kayıtlı olmayanların ihracatta e-fatura düzenleme mecburiliği bulunmamaktadır.