Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi’nin 1-12 Haziran 2022 tarihleri ortasında gündeme ve seçmen eğilimine dair Türkiye geneli anket çalışması bu gerçeği bir sefer daha gözler önüne serdi. Araştırma 16 kentte 1563 kişi ile gerçekleşirken tüm iştirakçilerin ortak noktası gelecek tasası oldu.
KRİZ HERKESİ VURDU
Yaşanan büyük buhran ayrımsız herkesi etkiledi. Araştırmada “Ülkemizde Son Periyotlarda Yaşanan Ekonomik Kriz Sizi Nasıl Etkiliyor?” sorusuna yüzde 88,9’u “Çok Etkiliyor” dedi yüzde 10,7’si “Etkiliyor” derken; Etkilemiyor ve kararsızım diyenlerin toplamı 0,5 bile etmedi.
Siyasi partilerin seçmenlerinin ayrımsız tamamına yakınının krizden etkilendiklerini tabir etmeleri ise AKP neden eriyor sorusuna verilebilecek en değerli cevap durumunda. Ayrıyeten krizden her yaş kümesi etkilenmekle birlikte 18-24 ile 25-34 genç yaş kümelerinin daha fazla etkilendiği görülmüştür. Kriz en çok temel gereksinim hususlar ulaşımda kendini hissettiriyor. “Son Bir Yıl İçerisinde Alım Gücünüz Nasıl Değişti?” sorusuna iştirakçilerin yüzde 15,5’i “Azaldı”, yüzde 78,3’ü “Çok Azaldı” karşılıklarını verdiği görüldü. Krizden etkilenme oranı ile bu soruya verilen cevaplara bakıldığında krizin “alım gücünü arttırıcı” tesirini yaşayan toplamda yüzde 5,6’lık bir kesim olduğu anlaşılıyor.
BORÇLA YAŞIYORUZ
Araştırmanın en farklı yanlarından biri de neredeyse borcu olmayan tek bir hanenin kalmamış olması. İştirakçilere sorulan “Hali Hazırda Borcunuz Var Mı?” Sorusuna yüzde 86,6 oranında verilen “evet” cevabı söylemiştir. Tüm bilgiler, ülke insanı için borçlanarak ömrün idamesinin olağanlaşmaya başladığını gösteriyor.
Yine bir diğer farklı bilgi de borç alma münasebeti. Daha evvelki yıllarda yeniden mesken otomobil üzere yatırım maksatla yapılan borçlanma artık teme gereksinimlerini karşılama, faturaları ödeme ya da bir öbür borcu kapamak için yapılıyor.
AİLE DAYANIŞMASI BİTTİ
Araştırmanın en çarpıcı istikametlerinden biri de çözülen aile ve komşuluk alakalarını göz önüne sermesi oldu. Türkiye’nin daha evvel yaşadığı krizlerde geniş aile dayanışması en kıymetli can simidi olmuştu. Son araştırmada sorulan “Temel Gereksinimlerinize Erişimde Aile/Akraba Dayanağına Muhtaçlık Duyuyor Musunuz?” sorusuna, iştirakçilerin yüzde 40,3’ünin “İhtiyaç Duysam da Onlardan Katkı/Destek Alamıyorum” cevabı çok çarpıcı. Krizin her bölümü içine alması dayanışmayı da olanaksız hale getirmiş durumda. Bu soru komşularla ilgili sorulduğunda Hayır karşılığı yüzde 89’a kadar çıkıyor.
Yanıtlardan da anlaşılacağı üzere, Ekonomik kriz ve hayat pahalılığı ile baş etmede kıymetli klâsik dayanışma ağlarından biri olarak komşuluk önemli manada işlevsizleşirken, aile/akraba alakaları de kıymetli oranda zayıflattı.
AKP iktidarı her fırsatta 20 yıllık tarihleri boyunca birçok başarılı uygulamayı hayata geçirdiklerini ve Türk insanın standardını üste çektiklerini söz etseler de yurttaş tıpkı fikirde değil. Araştırmada “Anne-Babanızın Sizin Yaşınızdayken Sahip Oldukları Ekonomik Durumu ve Hayat Standardını Göz Önünde Bulundurduğunuzda, Kendi Durumunuzu Nasıl Görüyorsunuz?” sorusunu iştirakçilerin toplamda yüzde 68’i “Kötü” cevabı verirken, toplamda fakat yüzde 14,4’ü “İyi” cevabını verebildi.
Birgün