AK Parti Genel Başkanvekili ve İstanbul Milletvekili Numan Kurtulmuş, Habertürk TV’de Serap Belet, Kürşad Oğuz ve Kemal Öztürk’ün gündeme dair sorularını yanıtlıyor.
Uzun yıllar dünya iktisadı böylesi bir krizle karşılaşmamıştı. Evvel pandemi koşullarının çıkardığı ağır tablo, tedarik zincirlerinin kırılması. Başta güç, doğalgaz, petrol üzere dünyada çok değerli emtia pazarındaki dolar bazında fiyat yükselişleri vesaire. Bütün bunlarla ilgili dünya iktisadı türbülansa girmişken gerisinden patlak veren Ukrayna-Rusya savaşı sürecindeyiz. ABD bile bir resesyonu konuşur hale geldi. FED en faiz artırımına giderek çok da alışık olmayan bir sürece girdi. Türkiye’de iktisattaki karşılaştığı zorlukları aşmak için uğraş ediyor. Üç alanda ilgimizi ağırlaştırıyoruz. Birisi döviz fiyatlarındaki iniş çıkışların aşikâr seyre girmesini görmek. İkincisi hem global fiyat artışları hem de döviz fiyatları yükselişiyle ortaya çıkan enflasyon. Enflasyonun denetim altına alınması ikinci alan. Lakin bunlar yapılırken öbür taraftan vatandaşımızın karşı karşıya kaldığı hayat pahalılığı. Vatandaşımızın gelir düzeyinin daha yükseğe çıkarılması için önlemler alınması. Geçtiğimiz yıl güç ve akaryakıtta vatandaşımıza direkt takviye verdik. Güç sarfiyatların yaklaşık yüzde 75’i devlet tarafından karşılandı.
“EMEKLİ MAAŞLARINA YÜZDE 40 DOKUNUŞ GERÇEKLEŞECEK”
Vatandaşımızın vermesi gereken vergilerden vaz geçerek, takviyeler vererek vatandaşlarımızın gelirini üst çekmek için uğraş sarf ediyoruz. Temmuz ayında personel emeklilerimizin de dahil olmak üzere. O denli zannediyorum ki yüzde 40’lara yakın bir dokunuş gerçekleştirilecek. Tıpkı formda minimum fiyata de bir dokunuş gerçekleştirilecek. Enflasyonun orta vadede düşürülmesi için atılacak adımlar var. Acil olan şu anda vatandaşımızın önemli alım gücü sorunuyla karşı karşıya kaldığını görüyoruz. Bunun için alım gücünün desteklenmesini temin edilmesi lazım. Orta vadede ziraî alanların daha fazla ekilmesini sağlamak. Tarım Bakanımız bu açıklamayı yaptı. Ziraî eserlerdeki fiyatların aşağı çekilmesi. Dar ve orta gelirli vatandaşımızın daha rahat konut alabilmelerini sağlamak için yalnızca kredi değil tıpkı vakitte ucuz arsa üretimi düzenlemelerinin yapılması. Bunlarla ilgili çok titiz çalışmalar yapılıyor. Yakın planda ailelerin alım gücünü arttıracak önlemleri temin etmemiz lazım.
“BU YAZ İTİBARİYLE RAHATLAMAYI HİSSEDECEĞİZ”
Her vakit dünya iktisadı ve ulusal ekonomiler iç içedir. İçinden geçmekte olduğumuz süreç her iki dinamikleri çok daha yakınlaştırmıştır. Ukrayna-Rusya ortasında tahıl dünya piyasalarına çıkmıyorsa bundan hiçbir iktisat kolay kolay kendisini koruyamaz. İktisat ile ilgili öngörülebilir olmak sorunu bu. Şu anki koşullar içerisinde çok dinamik süreçten geçiyoruz. Örneğin Türkiye’nin birinci 5 aylık performansı bütçenin 124 milyar fazla vermiş oldu. Biz hala bütçe disiplinini koruyan ülkeyiz. Türkiye güç hariç cari fazlası veren bir ülke. Maalesef güçte dışa bağlıyız. 2018’de devreye soktuğu kendi ulusal yerli kömür atağını çok pahalı görüyoruz. İhracatımız 240 milyar dolar düzeyine geldi. İstihdam pandemi öncesi devrine dönmüş oldu. Baktığınızda Türkiye ihracatını yapan, istihdam üreten bir ülke. Temel sorun hayat pahalılığı. İstikrarları bozmadan bu manada önlemleri alıyoruz. Bu yaz aylarıyla birlikte bir rahatlamayı, ondan sonraki periyotta baz tesiriyle daha kalıcı bir rahatlamayı hissedeceğiz. Kuruvaziyer turizmiyle ilgili olarak uzun mühlet yakalamadığımız sayıları yakalamışız. İstanbul ve Antalya’da otellerin büyük doluluk yaşadığını görüyoruz. Yaz aylarıyla birlikte tarım eserleri aşağı yanlışsız seyretmeye başladı. Hiçbir formda biz pandemi sürecinin başından itibaren tedarik zincirlerini kırdırmadık. Türkiye’de rastgele bir mal yok satmadı. Değerli oldu, oynaklık oldu fakat sonuç itibariyle tedarik zincirleri kırılmadı.
“ÜRETEN, İSTİHDAM ARTTIRAN, YATIRIM YAPAN TÜRKİYE MODELİ”
Enerji fiyatlarıyla ilgili döviz bazında baktığımızda Türkiye’de arttı lakin dünyadan daha fazla arttığını söyleyemeyiz. Ya petrolünüz, doğalgazınız olacak ya da paranız rezerv para olacak. Paranız rezerv para değil, petrol doğalgaz gelirleriniz yok. Vatandaşın alım gücünü olumsuz etkilemesin diye 165 milyar lira kamudan finanse etmişsiniz. Burada yapılabilecek olan şeyler azamî halde yapıldı. Türkiye’de iktisatta yeni bir yönelişin olduğunun altını çizmek lazım. Yalnızca faiz, enflasyon, işsizlik sayıları, ihracat sayıları üzerinden konuşulamaz, bunlar bir bütündür. Türkiye 2013’ten bu yana bir tercihte bulunmuştur. IMF programından ayrıldıktan sonra bir istikamete girdi. Üreten, istihdamı artıran, yatırımı teşvik eden, ihracatı arttıran bir Türkiye modeli.
“İNŞALLAH BİR İSTİKRARA KAVUŞACAKTIR”
Diyorum ki ‘Türk parasının çok kıymetsiz olması, çok bedelli olması istenen bir şey değildir’ Bu cümlenin yarısı kesilmiş, trol bir halde yapılmış. Paranın çok kıymetsiz olması, bunun üzerinden çok ihracat yapılması da istek edilen bir durum değildir. İnşallah bunun belirli bir istikrara kavuşacağını düşünüyorum.
“KÖTÜ KOMŞU BİZİ İHA VE SİHA SAHİBİ YAPTI”
Bu yönelişin değerli olduğunu düşünüyorum. Geri kalan faktörler kendi istikrarları içerisinde bir biçimde dengelenir. Çok temel ve esaslı bir değişiklikte bulunuyorsunuz. Ne düşünülüyordu, muazzam bir neoliberal bir anlayış vardı dünyada. Nerede ucuz bulursak oradan alır, nereye kıymetli satarsak oraya satarız anlayışı. Paran olsa dahi mal ve hizmet alamadığın devirler oldu. Hele hele Türkiye için kendi ayakları üzerinde durmaktan öteki deva yoktur. Sen tahılda, üretimde kendi kendine kâfi halde olman lazım. Türkiye’de o denli alanlar var ki, ülke isimlerini vermeyelim. Daha ucuz diye mısır, pirinç ithal ettiğimiz ülkeler oldu. Bunun gerçek yol olmadığını, endüstride ise Türkiye örtülü ambargolarla karşı karşıya kaldı. Fiilen ambargo olmasa, Türkiye ilerlemesin diye makinaların satılmadığı periyotlar oldu. Biz berbat komşu üzerinden İHA, SİHA sahibi olduk. Türkiye ABD’nin kapısında senelerce kuyrukta bekledi. Nasıl F-35’lerde bizi oyaladılarsa… İftiharla görüyorum ki, Türkiye’nin organize endüstrilerinde her alanda üretimde bulunuyorlar. Türkiye üretimde ve ihracatta bir ivme yakalamıştır. Önemli olan bunu kalıcı hale getirmektir. Enflasyon ve dövizde oynaklık da giderildikten sonra Türkiye çok değerli bir rotaya girmiş olacaktır.
“2023 İÇİN BU SAYISI 300 MİLYAR LİRA DÜZEYİNE ÇIKARMAYI PLANLIYORUZ”
Bir sabah kalkıldı bu türlü bir iktisat programına geçildi diye bir karar verilmiş değil. 2013’ten adım adım bu noktaya gelindi. Temel sorun nereden ucuz bulursak alırız değil, kendi ayakları üzerinde durabilecek bir model. Bu bir politik tercihtir. İktisat siyasetler bakımından. Maliye siyasetlerinde değişikliğe gidebilirsiniz, para siyasetlerinde değişiklikler uygularsınız. Bunlar vaktin kurallarına nazaran elinizdeki imkanlarla gerçekleştirilir. Kur muhafazalı mevduat vs. Bu türlü baktığınızda bu istikamet gerçek istikamet. Üretim asıllı iktisat anlayışı yanlışsız istikamettir. Maliye ve para siyasetleriyle ilgili düzenlemeler yapılır. Bir kümeden alıp başka kümeye asla vermek değildir. Geçtiğimiz 2021 yılında 165 milyar lira vatandaşımızın ısınması, elektriği için hükümet subvanse etmiş. Bunu bağırmadan yapmış. 2023 için bu sayının 300 milyar lira düzeyine çıkması öngörülüyor.
“ALLAH’IN MÜSAADESİYLE TÜRKİYE RAHATÇA ÇIKACAKTIR”
2002 öncesi süreçte Fazilet Partisi İstanbul Vilayet Lideriydim. Merhum Ecevit’in önüne muharrir kasa atılmasını dün üzere hatırlıyorum. Mahmutpaşa’da esnafın Yeni Mescidinin gerisinde miting üzere protestolar yaptığını hatırlıyorum. Hiç o günlerle kıyaslanacak bir durumumuz yok. O gün global ekonomik krizden bahsetmek mümkün değildi. Artık bugün ise farklı tablo sözkonusu. Global iktisadın önemli baskıları var, bedelli metallerden baskı faktörleri var. Türkiye iktisadı herşeye karşın canlı bir formda üretiyor. Alım gücü azalıyor, bunu olağan ki en az muhalefetteki arkadaşlar kadar görüyoruz. Bu güç süreçten Allah’ın müsaadesiyle Türkiye rahatça çıkacaktır.
“YÜZDE 40 CİVARINDA BİR ARTIŞ OLABİLECEKTİR”
Vatandaşımızın gündeminde ne varsa, çarşı, pazarda hangi husus konuşuluyorsa bu husus hükümetin masasındadır. Çözerken de afaki biçimde değil eldeki imkanlar çerçevesinde, vatandaşlarımızın beklentilerine nazaran çözmek hükümetin siyasi önceliğidir. Memur emeklileri dahil olmak üzere enflasyon farkını üstüne koyarak yüzde 40 civarında bir artışın, biraz eksik, biraz fazla olabilir. Bunlar çalışıyor. Milletimiz ‘adil oldu’ diyecek bir sonucu inşallah Temmuz’u görecek. Burada ek artırım talebi olduğu vakit bütün kamu görevlilerine natürel ki kapsayacaktır.
“ÖĞRETMEN ATAMALARINA BAKANLIK KARAR VERECEK”
Öğretmen atamalarıyla ilgili şu kadar öğretmen ataması yapılacaktır diyemem. Ulusal Eğitim Bakanlığı AK Parti devirlerinde bütçeden bir numaralı hissesi alan bakanlıktır. Bunun içerisinde öğretmen atamaları olacaktır. 2020 KPSS kazananlarla ilgili o husus rezerv olarak duruyor. Bunun planlamasını Ulusal Eğitim Bakanlığı yapacaktır. Ne kadar bolluk içerisinde olursa olsun herkesin devlet memuru olduğu bir devlet yoktur. Hakikat olan daha dinamik bir ekonomik model kamu görevlileriyle birlikte özel dalın de çok dinamik bir biçimde paydaş olması ve istihdamın gençlere sunulmasıdır. Özel kesim de çok önemli biçimde istihdam üretiyor. Kamu istihdamı ömür uzunluğu garanti görüldüğü için gençlerimiz bakımından ülkü üzere görünüyor. Doğrusu bunun hoş bir karması olmasıdır.
Ayrıntılar gelecek…