Ticaret Bakanlığı, alışveriş merkezleriyle ilgili kesim paydaşlarının görüş ve katkılarıyla hazırlanan Yönetmelik değişikliğinde öne çıkan konuları paylaştı.
Açıklamada şöyle denildi:
“Ülkemizde 2000’li yılların başından itibaren perakende ve gayrimenkul kesimlerinde yaşanan dönüşümle birlikte alışveriş merkezlerinin sayısı da artmıştır. Bu durum, bir yandan ülke iktisadına katkı sağlarken başka yandan kesim aktörleri ortasında kiracı ve kiraya veren alakası çerçevesinde alışveriş merkezinin türlü masraflarından kaynaklanan sıkıntıların ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Bu nedenle, alışveriş merkezleri ile ilgili olarak gerek uygulamada karşılaşılan meselelerin tahlili gerekse bölümden gelen geri bildirimler doğrultusunda kamuoyu taleplerinin karşılanması hedefiyle Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelikte değişiklik yapılmıştır.
Alışveriş merkezleriyle ilgili bölüm paydaşlarının görüş ve katkılarıyla hazırlanan Yönetmelik değişikliğinde öne çıkan konular şunlardır:
Alışveriş merkezlerinde ortak gelir ve ortak masrafların kapsamı belirlenmiştir.
Alışveriş merkezleri ortasındaki uygulama birliğinin sağlanması ve şeffaflığın artırılması hedefiyle ortak kullanım alanlarından elde edilen gelirler ile bu alanlara ait sarfiyatların kapsamı belirlenmiştir.
Bu çerçevede, ortak kullanım alanlarına ait elektrik, su, doğalgaz, yenileme niteliğinde olmayan bakım ve tamirat üzere ortak kullanım alanı sarfiyatları ile alışveriş merkezinde fiilen çalışan bordrolu idare işçisinin vazifesiyle ilgili sarfiyatların ortak sarfiyat olduğu ve alışveriş merkezindeki işletmelerden sadece bu masraflar için ortak sarfiyat iştirak hissesi tahsil edilebileceği kabul edilmiştir. Bundan bu türlü, kelam konusu sarfiyatların dışında kalan masraflar ile ortak sarfiyat niteliğini haiz olup belgelendirilmeyen sarfiyatlar için işletmelerden rastgele bir bedel talep edilemeyecektir.
Ayrıca, ortak kullanım alanlarından elde edilen süreksiz kiralama, reklam, pazarlama, kültürel ve sanatsal faaliyet, baz istasyonu, atm ve öteki ortak kullanım alanı gelirleri ile alışveriş merkezi idarelerince işletmelerden alınan masraf avanslarından elde edilen her türlü gelir ortak gelir kabul edilmiş ve bu gelirlerin sırf ortak sarfiyatların karşılanmasında kullanılabileceği kurala bağlanmıştır.
Reklam, pazarlama ve danışmanlık üzere masraflar için işletmelerden ortak masraf iştirak hissesi tahsil edilmesinin önüne geçilmiştir.
Alışveriş merkezinin ortak masrafı niteliğinde olmayan ve alışveriş merkezi maliki yahut idaresine ilişkin sarfiyatlar olduğu kabul edilen reklam, pazarlama ve danışmanlık üzere sarfiyatlar için alışveriş merkezindeki işletmelerden bundan bu türlü rastgele bir bedel tahsil edilemeyecektir. Lakin, mukavele serbestisi unsuru doğrultusunda, Yönetmelik değişikliğinden evvel kurulan kontratlarda karar bulunması halinde bahse husus sarfiyatlar için işletmelerden, mukaveleler yenileninceye ya da uzatılmış sayılıncaya kadar iştirak hissesi tahsil edilebilecektir.
Yine Yönetmelik değişikliğinden evvel kurulan mukavelelerde idare masraflarının alt kalemlerinin belirtilmemiş olması halinde, işletmelerden sadece alışveriş merkezinde fiilen çalışan bordrolu idare işçisinin vazifesiyle ilgili masraflar için iştirak hissesi tahsil edilebilecektir.
Ortak gelir ve sarfiyat raporunun minimum standartları belirlenmiştir.
Alışveriş merkezlerinde her yıl bir evvelki yılın ortak gelir ve masraflarıyla ilgili standart, gerçeğe uygun, şeffaflığın ve hesap verilebilirliğin sağlandığı raporların oluşturulması zarurî hale getirilmiştir. Ortak gelir ve sarfiyat raporunun oluşturulmasına ait muhtemel tereddütlerin ortadan kaldırılmasını teminen proaktif bir yaklaşımla raporda bulunması gereken minimum ögeler açık ve ayrıntılı halde belirlenmiştir.
Alışveriş merkezi idaresinin ortak masraf paylaşımına ait uygulamaları bağımsız kontrole tabi kılınmıştır.
Ortak sarfiyat iştirak hissesi hesaplama ve tahsilatları ile raporlamalarının mevzuata uygun olup olmadığının denetim ve tespiti gayesiyle alışveriş merkezi idarelerine bağımsız kontrol yükümlülüğü getirilmiştir. Bu kapsamda, kelam konusu uygulamalar her yıl Kamu Nezareti Muhasebe ve Kontrol Standartları Kurumu tarafından yetkilendirilen bağımsız kontrol kuruluşlarınca denetlenerek rapora bağlanacak ve alışveriş merkezindeki işletmelerin bilgisine sunulacaktır.
Bağımsız kontrol kuruluşlarınca hazırlanacak raporda Yönetmeliğe ters tüm uygulamalar detaylı halde belirtilecek, böylelikle Bakanlığımızca yapılan kontrollerle birlikte alışveriş merkezlerinin ortak gelir ve sarfiyatlarına ait ikili kontrol yapılması sağlanarak bu konularda yaşanan mağduriyet ve mevzuata tersliklerin önüne geçilecektir.”
cumhuriyet.com.tr