Ticaret Bakanlığı’nın yayımladığı süreksiz datalara nazaran 2022 yılı Ağustos ayında ihracat bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 13.1 oranında artarak 18.86 milyar dolara, ithalat yüzde 40.8 oranında artarak 32.62 milyar dolara yükseldi.
Böylece dış ticaret açığı Ağustos ayında geçtiğimiz yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 161.8 oranında artarak 11.28 milyar dolara yükselirken, ihracatın ithalatı karşılama oranının yüzde 81.4’ten yüzde 65.4’e geriledi.
2022 yılının birinci sekiz ayı itibariyle ihracat geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 18.3 artarak 165.67 milyar dolara, ithalat yüzde 40.7 artarak 239.13 milyar dolara, dış ticaret açığı ise yüzde 246.8 artarak 73.45 milyar dolara yükseldi.
12 aylık birikimli olarak ise geçtiğimiz yılın Ağustos ayına nazaran ihracat yüzde 21.0 oranında artışla 250.79 milyar dolar, ithalat yüzde 34.1 oranında artışla 340.64 milyar dolar oldu.
Böylece bir evvelki ay 82.88 milyar dolar seviyesinde olan dış ticaret açığı 6.97 milyar dolar artarak 89.85 milyar dolara genişlerken, ihracat artış suratının yavaşça artarak yüzde 1.0’e, ithalat artış suratının ise yüzde 2.9’a yükseldiği görülüyor.
Yatırım malı ithalatı bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 33.9, orta malı ithalatı yüzde 40.8 arttı. Tüketim malı ithalatı ise 2021 yılı Mayıs ayından bu yana en yüksek seviyesini görerek yüzde 51.2 oranında arttı.
Bakanlık bülteninde fasıllara nazaran ihracat ve ithalat ayrıntıları ile altın ticaretine ait bilgileri artık açıklanmıyor. O nedenle Ağustos ayında net güç ithalatının Temmuz ayındaki seviyesinde (6.1 milyar dolar), net altın ticaretinin ise son 3 ayın ortalamasında(1.2 milyar dolar) gerçekleşeceği varsayımı altında bir evvelki ay 3.1 milyar dolar açık veren güç ve altın hariç çekirdek dış ticaret istikrarının 4.0 milyar dolar açığa yükseleceğini söyleyebiliriz. Bu durumda bir evvelki ay 6.7 milyar dolar açık seviyesinde olan yıllık çekirdek dış ticaret istikrarı 10.3 milyar dolar açığa genişleyecektir.
Sonuç olarak süreksiz dış ticaret gerçekleşmeleri Ağustos ayında cari istikrarın 5.5 milyar dolar açık vereceğini düşündürüyor. Bu durumda cari açığın yıllıkta 40.0 milyar doları aşacağını görmek sürpriz olmayacaktır.
Önümüzdeki periyoda ait olarak Gerçek Kesim İtimat Endeksi (RKGE) alt ayrıntılarında gelecek üç aya yönelik değerlendirmelerde, üretim hacminde bir evvelki ayda artış bekleyenler lehine olan seyir güçlenirken, iç piyasa sipariş ölçüsü ve ihracat sipariş ölçüsünde artış bekleyenler lehine olan seyrin zayıfladığını gördük.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) ise yeni siparişlerde düşüşün Ağustos ayında sürat kazandığına ve bunun Mayıs 2020’den bu yana en yüksek oranda gerçekleştiğine işaret ederken, yeni ihracat siparişlerinin yavaşladığı ve Avrupa talebinde azalma olduğu dikkat çekti.
Dr Ali Orhan Yalçınkaya
Çetin Ünsalan Yazdı: ‘Büyümeden hissemize artırım düştü…’
PMI Tahlili: Üretimdeki Yavaşlama Hafiflerken, Yeni Siparişler Bariz İvme Kaybetti
İstanbul’da enflasyon üç hanelere geldi!