Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) bankalara menkul değer tesisine ait uygulama talimatı gönderdi.
Talimatla TCMB, ihracat kredileri ve Döviz kazandırıcı hizmet faaliyetlerinin finansmanı gayesiyle kullandırılan kredilerin tanımlamalarına açıklık getirdi. Böylece kredilerin maksadı dışında kullanılmasının önüne geçilmesi hedefleniyor.
TCMB’nin talimatında ihracat kredileri için “Son üç mali yıldaki ya da son mali yıldaki ihracat toplamının ithalat toplamına oranı en az yüzde 110 olan firmalara en fazla iki yıl vadeli kullandırılan ihracat kredileridir” tarifi yapıldı.
Talimata nazaran savunma sanayi dalında faaliyet gösteren, yüksek teknolojili eser ihracatı taahhüdü ile müracaatta bulunan, sevk sonrası ihracatın finansmanı emeliyle kredi kullanacak ve ihracat alacak sigortası yapılmış olması kaydıyla cari yıldaki proforma fatura yahut kontrat ibrazı ile kredi kullanacak yeni kurulan firmalarda net ihracatçılık koşulu aranmayacak.
Talimatta net ihracatçı olan aracı ihracatçı firmaya, ihracata yönelik en son mal sağlayan imalatçı yahut imalatçı-ihracatçı firma da net ihracatçı olarak değerlendirileceği tabir edildi.
Döviz kazandırıcı hizmet faaliyetlerine ait tanımlama
Talimatta döviz kazandırıcı hizmet faaliyetlerinin finansmanı emeliyle kullandırılan kredilere ait tanımlamalar da yer aldı.
Buna nazaran bu krediler Ticaret Bakanlığı’nın ilgili mevzuatında tanımlanan ihracat kredileri (bedeli yurt içi yerleşiklerden tahsil edilen ihracat sayılan satış ve teslimler hariç) en fazla iki yıl vadeli kullandırılması kuralıyla menkul değer tesisi uygulanması bakımından ihracat kredisi olarak tanımlandı.
Kredinin ihracat yahut döviz kazandırıcı hizmet taahhüdü karşılığında kullandırılması ve raporlanması durumunda kredi kullanım tarihinden itibaren yirmi dört ay içerisinde taahhüdün gerçekleştirilmesi temel olacak. Kredi kullandıran banka, ihracat yahut döviz kazandırıcı hizmet taahhütlerinin gerçekleşip gerçekleşmediğini kredi bazında izlemek ve raporlamakla yükümlü sayılacak.
Kredi kullanan firmaların, kredi kullandırımı esnasında net ihracatçı olmadığının yahut net ihracatçı olma kaidesinin aranmayacağı firmalardan olmadığının sonradan tespit edilmesi, 24 ay içerisinde taahhüdün gerçekleştirilmemesi hallerinde eksik hesaplanan yükümlülükler için Talimatın yaptırım kararları uygulanacak.