Çarşamba akşamı Wall Street’te başlayan satış dalgası, TSİ 15:00’de Avrupa borsalarını da titretiyor. S&P500 endeks velisi %%4 gerileyerek, panik satışların ikinci süreç gününde sürebileceğini işaret ediyor. Bloomberg’in “Stagflation Danger Stalks Küresel Economy Beset by War Fallout” (Savaş yorgunu dünya iktisadını pusuda stagflasyon bekliyor) başlıklı haberine nazaran, bugün Almanya’da toplanan G-7 başkanlarının birinci önceliği küresel stagflasyonla çaba olacak.
1970’lerden bu yana tüm dünyayı pençesine alan stagflasyon gözlemedik. Stagflasyon, yükselen enflasyona paralel daralan ya da yavaşlayan ekonomik aktivite konjonktürü tanımlıyor. Klâsik olarak merkez bankaları talep istikametli enflasyonla çabada ustalaştılar. Stagflasyonla uğraş olağan konjonktüre göre daha ağır işgücü ve çıktı kaybına neden olurken, muvaffakiyete ulaşmak da hayli uzun sürüyor.
Habere nazaran, dünya şimdi resesyonun eşiğinde değil, lakin fiyat baskılarının yoğunluğu her yerde hissediliyor. Ek olarak, bu baskıların süreksiz olmayacağı da katılaşmaya başladı. Makus tarafından bakarsak, ne kadar süreceklerini de bilmiyoruz, zira Ukrayna Savaşı nedeniyle besin ve güç fiyatlarında köpürtünün ne vakit biteceğini kestiremiyoruz.
Salı günü Japon iktisadının 1Ç2022’de Ç/Ç daraldığı haberi geldi. Çin iktisadı önüne geçilemeyenCovid-19 Omicron varyantı salgını nedeniyle tökezliyor. ABD Hazine Bakanı Yellen emtia şokunun stagflasyona yol açabileceği ikazını yaparken, Avrupa Birliği’nde 2022 büyüme öngörüleri süratle aşağı geliyor.
Birtakım yatırımcılar ikna olmasa da, Fed enflasyonu maksadı olan %2 civarına indirinceye kadar faiz artırmakta kararlı. Şayet öteki büyük ekonomilerde de enflasyon ABD kadar kalıcılık arz ederse, dünyanın 2000’lı yılların başından bu yana görülmedik sertlikte bir nakdî sıkılaştırma periyodu yaşaması kelam konusu.
Hala Avrupa’da Stoxx600 endeksi %1.87 kayıpla seyrederken, ABD endeks vadelilerinde kayıplar derinleşti. Artık, DJ30 ve S&P500 vadelileri %4 civarında geriliyor.
Yıl başından bu yana %18 kıymet yitiren dünyanın öncü pay endeksi S&P500’ün ayı pazarına girmesi nerdeyse kesin. Eğer yatırımcılar stagflasyon senaryosuna inanırsa, ayı pazarının uzun sürmesi kelam konusu.
Liberum Capital’dan baş stratejist Joachim Klement, “Henüz tabanı görmedik, hatta piyasa yeni bir etaba giriyor” dedi.
Klement’e nazaran, tüketim malları satan şirketler öncülüğünde endeks gerileyecek. Ama, Klement yılın ikinci yarısında enflasyonun istikrara kavuşması ve gerileme trendine dönmesini bekliyor.
State Street Küresel Markets kıdemli stratejisti Marija Veitmane “Korkarım Fed bu kere uzun müddet nakdî sıkılaştırma yapmakta kararlı” dedi. “Bu senaryoda, borsalarda kayıplar sürebilir”.
JP Morgan ABD iktisadının resesyondan kurtulacağını savunarak, satışları alım fırsatı olarak pahalandırıyor. Flowbank ve Goldman Sachs stratejistleri de ayı pazarının kısa süreceği görüşünde.
Çarşamba kapanışı prestijiyle, S&P500 2022 F/K’sı 16.50’la Nisan 2020’den bu yana tabanına geriledi. Son on yılın ortalaması ise 17.04. Şayet ABD başta, dünya resesyona girmezse, bu değerlemelere alıcı gelir. Lakin, Merkez Bankalarının ekonomiyi yeterlice frenlemeden stagflasyonla başa çıkmaları geçmişte hiç de kolay olmadı. 16.5 F/K resesyona girecek bir iktisadın şirketleri için kıymetli kaçar.
Wall Street’te kabus gecesi
Yatırımda başarılı olmanın temel koşulu ne? | Atilla Yeşilada
Enflasyon ve Resesyon aramaları arttı