Bu yıl stokçuların şeker fiyatları üzerinden yürütülen oyunlar hem vatandaşları hem de arı üreticilerini büyük soruna soktu. Bu hafta Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile 400 bin ton şeker ithalat müsaadesinin verilmesi ise piyasayı rahatlattı. Böylelikle ithalat lisansı sahibi şekerli mamul üreticileri dilediği ülkeden şeker ithal edebilecek.
SPEKÜLATİF HAREKETLİLİK OLUŞTU
Son üç yıl satış-tüketim bilgilerinin ortalaması 2 milyon 500 bin tona bakıldığında, mevcut şeker stoklarının eylül ayında başlayacak olan yeni üretim devrine kadar yeteceği bedellendiriliyor. Lakin, şekerli mamul ihracatçılarının ithal şeker yerine A kotası şekere yönelmeleri, dünyadaki pandemi ve Ukrayna-Rusya krizinin şeker üzere temel besin hususlarında kullanıcıların stoklamaya yönelmesi ile talep enflasyonu oluşması, tüketicilerin şeker stoklama eğilimi nedenleriyle son günlerde spekülatif fiyat ve ölçü hareketlerinin oluştuğu gözlendi.
ARZ-TALEP İSTİKRARI SAĞLANACAK
Yapılan planlama ile ihracatçıların C şekeri talepleri karşılanacak. Şeker ithalatı ile arz artırılarak, talep enflasyonu nedeniyle oluşan ve 20 TL’yi aşan iç fiyatların, ithal maliyeti 11 TL ile dengelenmesi sağlanacak. İç piyasa istikrarlarının fiyatlarının düzenlenmesi ve spekülasyonların önlenerek, arz-talep istikrarının kurulmasına imkan sağlayacak. 2022-2023 pazarlama yılı şeker kotaları 50 bin ton artışla 2 milyon 750 bin tona yükseltildi.
ÜRETİM VE STOKLARLA TALEP KARŞILANACAK
Eylül ayında başlayacak olan 2022-2023 şeker üretim devrinde 19 milyon ton pancar, 2 milyon 600 bin ton şeker üretilmesi bekleniyor. Üretim ve stoklar birlikte değerlendirildiğinde önümüzdeki yıl şeker talebinin rahatlıkla karşılanacağı belirtiliyor.
STOKÇULAR İŞ BAŞINDA
TAHAP Genel Lideri Mustafa Sarıoğlu, tarım bileşenlerinin tek çatı altında buluştuğu en büyük sivil toplum kuruluşu olduklarına dikkat çekerek, “Geçtiğimiz hasat periyodundan bu yana şeker gereksiniminde kendi kendine yeten Türkiye’de fiyatlar stokçular yüzünden tavan yaptı. Piyasaya şeker vermeyen toptancılar kaosa neden olmuş ve arı üreticisini zora sokarak, beslenmesini yapamayan binlerce arının vefatına neden olmuşlardır. Artık bile arı şeker bulamadığı için beslenemiyor” dedi.
Dünyada beşinci büyük üreticiyiz Türkiye; Rusya, ABD, Almanya ve Fransa’nın akabinde dünyanın pancardan şeker üreten beşinci, Avrupa’nın ise dördüncü büyük ülkesi pozisyonunda. Türkiye’nin dünya pancar şekeri üretimindeki hissesi yüzde 9 seviyesinde. Türkiye 2020 yılı 68,5 ton randımanı ile dünyada 12. sırada yer alıyor. Dünyada kamış ve pancardan şeker üreten ülkeler ortasında da 12. sıra bulunuyor. Türkiye’de 2021 yılında 302 bin 355 hektar alanda şeker pancarı hasadı yapılırken, 17 milyon 767 bin 85 ton üretim gerçekleştirdi. |
ARILAR BESLENEMİYOR
Bölümün yaşadığı krizi hafifletmek için şubat ayında 20 bin ton şeker ithalatı için müsaade müracaatında bulunduklarını anlatan Sarıoğlu, “Gerekçemizde bal arılarının kış aylarından erken ilkbahar ve sonbahar aylarında tabiattaki bal nektarı eksikliğinden ötürü hayatlarını sürdürebilmeleri için arıcılar tarafından beslenmek zorunda olduğunu, arıcılarımız piyasadaki şeker darlığı sebebi ile piyasadan şeker bulamadıklarını, ayrıyeten piyasadaki şekerlerin fahiş fiyatlı olması sebebiyle arılarını besleyemediklerini, tüm yetkili ünitelere aktardık” diye konuştu.
50 BİN TONA ÇIKARACAKLAR
Sarıoğlu, arıların ölmemesi, bölümün sekteye uğramaması, arı yemi imalathanelerinin istihdama ve üretime devam etmesi için daha evvel yaptıkları ithalat müsaadesi müracaatını yenileyerek, bu defa 50 bin ton müracaatta bulunacaklarını söyledi. Sarıoğlu, “Üyelerimizin ve çiftçimizin gereksinimini gidermek için müracaatımızı 50 bin ton olarak revize edeceğiz” açıklamasında bulundu.
GÜBRE İTHALATI VE SATIŞI İÇİN DOKÜMAN ALDI
ARILARIN ekolojik ve ekonomik bedeli göz önüne alındığında, arı stoklarının izlenmesi ve sürdürülmesine muhtaçlık olduğunu belirten Sarıoğlu, artan maliyetler karşısında bugüne kadar TAHAP üyelerine dayanak olduklarını söyledi. Sarıoğlu, “Tarım ve Orman Bakanlığı’na gerekli ihtarları vaktinde yaptık. Birinci müracaatımız dikkate alınsaydı, bugün ne bu kriz yaşanır, ne de şeker spekülasyonu olurdu. Ayrıyeten gübre ithal ve satış için gerekli olan lisans evrakını alarak, bununla ilgili planlama ve çalışmaya da başladık” sözünü kullandı.