2014 yılının Mayıs ayında, çok milliyetçi görüşlere sahip Andriy Biletsky’nin kurduğu Azov Taburu, ismini Azak Denizi’nden alıyor. Azak Denizi kıyısındaki Mariupol kentini, 2014 yılında ayrılıkçı Rus yanlısı milislerden kurtarmaları sebebiyle bu bölgenin savunması da taburun denetimindeydi.
“KURT KANCASI” GİZEMİ
Andriy Biletsky’nin görüşleri, “beyaz insanı yücelten” yazıları ve kullanılan logodan dolayı Azov Taburu’nun yeni bir Nazi yapılanması olduğuna dair argümanlar vardı. Bilhassa logolarındaki “kurt kancası” işareti, şahsen Nazi kuvvetlerinde de (Waffen-SS, Wehrmacht) kullanılıyordu.
Biletsky ise, logodaki işaretin “N” ve “I” harflerinin birleşiminden oluştuğunu, bunun da ulusal görüş (National İdea) manasına geldiğini savunuyordu. Birliğe “Nazi” odaklı tenkitler artınca, Andriy Biletsky buradaki misyonunu bırakıp siyasete atıldı.
GÜRCİSTAN’DAN SUBAYLAR GETİRİLDİ
ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından “aşırı ırkçı grup” biçiminde tanımlanan Azov Taburu, “The Patriot of the Ukraine – Ukrayna’nın Patriotu” partisinden onlarca ismi takımlarında görevlendirdi. Lakin birlikteki birçok kişi, lokal halktan katılıyordu. Öbür bir sözle, daha evvel savaş görmemiş şahıslardan oluşma bir milis kuvveti kelam konusuydu.
Taburun eğitimiyle yakından ilgilenen Ukrayna’nın eski İçişleri Bakanı Arsen Avakov, Gürcistan’ın emekli subaylarından oluşma bir kümesi Kiev’e getirdi. Bakan Avakov’un bu subayları tercih etmesindeki asıl öge, 2008 yılındaki Rusya Gürcistan savaşıydı. O devir, ufuktaki Rusya savaşına dair kestirimlerde bulunan İçişleri Bakanı, Kiev’deki bir tesiste Azov Taburunun eğitimi için Gürcistanlı subaylarla anlaşmıştı.
2014 yılındaki iki muvaffakiyetten sonra, Azov Taburunun yapısı değiştirildi. O periyot, Ukrayna Ulusal Muhafızlarına katılan birlik, Ukrayna Hükümeti tarafından “Azov Özel Harekat Müfrezesi” halinde tanımlandı. Daha sonra, Ukrayna’nın oligarkları ve İçişleri Bakanlığı tarafından bir dizi dayanak verildi. Bu takviyeler ortasında ağır silahların yer aldığı da düşünülüyor.
Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelensky, Azov Taburu hakkındaki soruyu “Onlar bizim askerlerimiz. Resmi ordumuz. Ortalarında siyasetle uğraşmak isteyenler siyasetçi oldu. Silahlı kuvvetlerde hizmet etmek isteyenler devletin askeri oldu” diye cevaplandırmıştı. Zelensky’in bu yanıtıyla bir arada, Azov Taburunun yapısı da netlik kazandı.
Azov Taburu, kendilerine sıklıkla gelen “ırkçılık” temalı iletilere geçtiğimiz ay karşılık verdi. Amerikan CNN’e konuşan yetkililer, birliklerinde her milletten insanların yer aldığını vurgulayarak; Ukrayna’nın Patriotları ile (Yeni ismi Ulusal Birlik Partisi) hiçbir ilgilerini olmadığını söyledi. Açıklamada, kamuoyundaki “Azov” aykırısı telaffuzlarda Rusya’nın faal rol üstlendiği, sıklıkla dezenformasyon yoluna başvurdukları belirtildi.
2019 yılında, Mariupol kentinin ayrılıkçılardan kurtuluşu sebebiyle tabur üyeleri ve Ukrayna kuvvetleri, kent meydanında askeri geçit merasimi düzenlemişti.
TAHLİYELER BAŞLADI
2017 yılından bu yana Denys Prokopenko tarafından yönetilen Azov Taburunun, 17 Mayıs Pazartesi günü Rus birliklerine esir düştüğü sav edildi. Reuters’ın haberinde, Azov Taburunun esir düştüğü yazılırken; 264 ağır yaralı askerin tahliye edildiği söylendi.
Ukrayna Savunma Bakanı Yardımcısı Hanna Maliar yaptığı açıklamada, 53 ağır yaralı askerin Novoazovsk bölgesindeki hastaneye, 211 askerin de Olenivka’ya götürüldüğünü aktardı. Her iki bölgenin de Rus yanlısı ayrılıkçıların denetiminde olduğu biliniyor.
Yabancı kaynaklara nazaran, Azov Taburunun 900 ile 2 bin 500 bireyden oluştuğu düşünülüyor.