Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, MÜSİAD tarafından düzenlenen Memleketler arası Güç Doruğu’nda konuştu.
Bakan Dönmez, Atatürk Havalimanı’na yapılacak Millet Bahçesi üzerinden algı oluşturmaya çalışanlara yanıt verdi. Bakan Dönmez; “Madem çevreciydiniz neden İstanbul’un göbeğinde 100 çınar ağacı kestiniz?” dedi.
“İSTANBUL’UN GÖBEĞİNDE 100 ÇINAR KESİLDİ”
Çevrecilikte işte çevrecilik. Bu işler icraatla oluyor, lafla değil. Birilerinin çevrecilik ismi altında hükumet yıkma çabalarını Seyahat’te görmüştük. Artık Atatürk Havalimanı’nda yapılacak millet bahçesi için yaptırmayız diyenler sıraya girdi. İstanbul’a yeşil alan kazandırma uğraşında olanları engellemeye çalışıyorlar. Spor, piknik, vakit geçirilecek bir yer tasarlanıyor. Buna karşın birçok engelleme ile karşı karşıyayız.
Madem bu kadar çevreciydiniz belediyeniz kentin göbeğindeki asırlık çınarları katlederken neredeydiniz? 100’ün üzerinde çınar kentin göbeğinde kesildi. Kimsenin de sesi çıkmadı. Atatürk Havalimanı’ndaki millet bahçesine 135 bin ağaç dikilecek. Millet Bahçesinin nasıl yapılacağı, hangi rekreasyon alanlarının yer alacağı, ne kadarlık bir alanın yeşillendirileceği Etraf Bakanımız ve Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından kamuoyuyla paylaşıldı. Bunlara gözünü ve kulağını kapatanlara bir şey anlatmak körler çarşısında ayna satmaya, sağırlar çarşısında gazel atmaya misal. Üç beş marjinali gerisine alıp yola düşenlerin, milletimizi bu türlü bir eserden yoksun etmeye hakları yok.
YENİ KREDİ PAKETİ SİNYALİ
Dönmez açıklamasında yeni bir kredi paketinin de sinyalini verdi. Bakan Dönmez, “Enerji verimliliğini bilhassa hanelerde yaygınlaştırmak istiyoruz. Bunun içinde öncelikle bilinçlendirme, farkındalık oluşturma işimiz var. Bugün, konut stoğumuzun kabaca yarısı yalıtımsız. Hanelere uygun koşullarda kredi verilmesi için Hazine ve Maliye Bakanlığımızla ve planlama için de Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımızla görüşüyoruz” dedi.
Dönmez ayrıyeten, “Bu tasarruflar sayesinde 850 bin TEP ham petrol ve 5,4 milyar metreküp doğal gaz ithalatını da engellemiş olduk. Toplamda 12 bin yeni istihdam oluşturduk ve ekonomimize 3,91 milyar dolarlık brüt katma kıymet sağladık. Tahminen daha da değerlisi son 5 yılda 43,2 milyon ton CO2’nin tabiata salımını engelledik” tabirlerini kullandı.
Bakan Dönmez’in açıklamalarından satır başları;
Bizim elektriğin dışında yeraltı kaynaklarının sonuna kadar kullanılmasıyla ilgili hidrokarbon keşfiyle alakalı kaynak arayışımız var. Doğal gazda yüzde 99 dışa bağımlı ülkeyiz. Avrupa’da en çok doğal gaz kullanan 4 ülkeden biriyiz. 81 vilayetimizin tamamında vatandaşlarımız doğal gaz kullanıyor. Maalesef dışa bağımlıydık. Rabbim yüzümüze güldü, yaptığımız keşifle birlikte çalışmalarımız belirli noktaya geldi. Filyos’ta hem karada hem denizde inşaat faaliyetlerimiz devam ediyor.
Öteki müjdemiz de dördüncü gemimiz de Mersin Taşucu Limanı’na yanaştı. 2 aylık hazırlık devri sonrasında birinci sondajına başlayacak. Yeni gemimizle yeni muştular almayı ümit ediyoruz. Bu gemiden 5 tane var bir tanesi bizim filomuzda.
“ENERJİ BAĞIMSIZLIĞI İÇİN ADIMLAR ATMAYA DEVAM EDİYORUZ”
Madenlerde en yüksek üretim ve ihracat sayılarına ulaştık. Önemli ara kat ettik. Güç bağımsızlığımızı teminat altına alacak adımları attık atmaya devam ediyoruz.
Bilhassa güç teknolojilerinin daha da geliştirilmesi noktasında atılacak çok adım var. Teşebbüsçü, endüstrici, mühendislere muhtaçlığımız var. Rekabet bir çoğumuzun güzeline gitmese de kaçınılmaz bir gerçek. Kaliteyi de uyguna almak hepimizin amacı. Hepimiz tüketiciyiz. Kaliteli olacak ve ucuza olacak. Bir sürü parametre var. Sizler bunları her gün yaşıyorsunuz. Bu açıdan değerli bahislerden birisi de verimlilik. Bu üç ana mevzulardan birisi de verimlilik. Yenilenebilir teknoloji olduğunu söylemem gerekiyor.
KRİTİK ELEMENT VE MİNERALLER
Kritik elementler, kritik mineraller. Bu kritik minerallerin fiyatını durduramazsanız teknolojik maliyetler yükselmeye başlar. Lityum pillerinde, güneş panellerine kadar yayınlanan son raporların hepsinde görüyoruz. Güneş panellerinde yüzde 5-10 düzeyinde fiyat düşüşleri varken, pandemiden sonra fiyatlarda düşme durdu, bir ölçü yükselme eğilimi kelam konusu. Buna da tahlil bulmak zorundayız. Petrolde spekülasyonu konuşurduk, artık nikel üzere metallerdeki fiyat spekülasyonlarını konuşmaya başladık. Lityumda Dolar bazında 2-3 kat artış var. Gücün geleceğinde yalnızca kaynak yok, kritik element ve madenleri de konuşacağız.
“GÜNEŞ GÜCÜNDE AVRUPA BİRİNCİSİYİZ”
Güneş panelleri bir başka ticaret savaşının ögelerinden biri olacak üzere görünüyor. ABD’nin Çin menşeli eserlere yaptırımı sonucu ABD’de güneş paneli tedariğinde yavaşlama oldu. Güney Doğu Asya ülkeleri bunu karşılayamadı. Çin’e alternatif tedarik zincirleri oluşturulmaya çalışıldı. ABD ve batı Çin’e bu mevzuda bağımlı olmak istemiyor. Bunu lityum ve öbür metallerde de göreceğiz. Güneş panelinde Türkiye üretim merkezi olabilir mi? Türkiye aslında son 5 yılda bu alanda yaptığı yatırımlarda âlâ uzaklık kat etti. Güneş paneli üretiminde yıllık 7 bin 960 megawatt üretimle dünyada 4’üncü Avrupa’da birinci düzeydeyiz. İnşallah bir kaç yıla kadar birinci sıralara geleceğiz. Güneş Allah’ın bize bir nimeti. Doğal kaynakları güce çevirecek kaynağınız yoksa kısıtla karşı karşıyasınız.
Türkiye ve dünyada tüketicilerin petrol ve gaz taleplerinde artış kelam konusu. Yaz dönemleri ulaşımın ve gezme, tatil modunda olduğumuz için kişisel araçları daha fazla kullandığımız bir devir. Orada bir talepte artış bekliyoruz. Bu fiyatlara nasıl yansıyacak daima birlikte göreceğiz.
Hindistan 1 milyar nüfuslu bir ülke. Elektrifikasyonda istediği yere gelemedi. Kırsala elektrik götürme çalışmaları hızlandı. Elektrik muhtaçlığı artacaksa kömür ve öbür kaynaklara da muhtaçlığı artacak. Elektriğe ulaşmamış dünyada 750 milyon kişi var. Bunların da elektriğe erişmesi durumunda talep artacak. Bunun üstüne elektrikli arabalar gelirse, toplam araç satışlarının yüzde 1’i düzeylerinde. Elektriğe talep artacak.
“FOSİL YAKITLARA TALEP ARTIYOR”
Fosil emtiaların fiyatlarının yüksek olmasına karşın, tüketicilerin şikayet etmesine karşın fosil yakıt talebinin artması hepimiz için düşündürücü olmalı. Değerli bankalar gelecek 10 yılda fosil yakıt tüketimin yüzde 8-10 oranında artacağını öngörüyor. Şayet yüzde 10 talep artışı olacaksa önümüzde 8-10 yılda bu 110 milyon varil demektir. Rezerv bulduk diyelim, sorun yok. Yatırım fiyatının da yüzde 10 artması gerekiyor. Bugün keşfettim, yarın üretime hazırım diyebileceğini bölüm değil. Asgarî 5-6 yıla gereksiniminiz var üretime hazırlayabilmeniz için. Kaynaklarımızı daha verimli kullanacağız.
Ne kadar çok yatırım yapılırsa o kadar yarar sağlıyor. AB’de yapılan çalışmada tüketicilerin en verimli değil, en ucuz eseri seçtiklerine rastlıyoruz. Cepten daha az nakit çıkışı olduğu için genel davranışı gösteriyor. Bu türlü bir tüketici eğilimi var.
Sanayicilerimiz güneş paneline yapmış olduğu çalışmalar ve atılımlar çok akla yatkın oldu. Güç maliyetlerinin bir kısmını 15-20 yıl sabitlemiş oldu. Endüstrici için öngörülebilir olması onları daha motive ediyor, rahatlatıyor. Artık o güneş santraliniz, rüzgar da olabilir. Çalıştığı surece maliyetleri sabitlemiş oldunuz.
Bu sene yeniden artan fiyatlardan ötürü verimlilik projelerine ilgi olduğu, bakanlığımızın öncelikle verimlilik dairesine olan müracaatlarda görebiliyoruz, bu bütçenin dağıtıldığını söyleyebilirim. Bu yatırımlar geçtiğimiz yıllarda da yapılabilirdi. Emtia fiyatlarındaki artışlar da verimliliğe ilgiyi artırıyor.
Kabaca konut stoğumuzun herhalde yarısı yalıtımsız. Hanelere uygun kaidelerde kredi verilmesi için Hazine Bakanlığı ve Etraf Şehircilik Bakanlığıyla görüşmeleri sürdürüyoruz.