BLOOMBERG HT- ARAŞTIRMA
Küresel enflasyon varsayımlarının üst taraflı revize edilmesi, merkez bankalarının sert mali sıkılaşmalara gitmesi ve jeopolitik tansiyonun artması global büyüme üzerinde önemli oranda baskı yarattı. Öbür taraftan, pay senedi piyasaları olumsuz haber akışlarının yoğunluğunda baskı altında kaldı. 2021’in sonunda 122 trilyon doların üzerine çıkan Dünya Pay Senetleri piyasa bedeli, 2022 yılının Temmuz ayında 96 trilyon dolara kadar geriledi. Olumsuz risk iştahı ortamında Borsa İstanbul’da da yüksek oynaklık görüldü.
Küresel gelişmelerin yanı sıra yurt içerisinde; regülatörlerin kararları, şirket karlılıkları, makro göstergeler, süregelen TL’deki paha kaybı ve ülke risk primindeki yüksek düzeyler fiyatlamalara tesir etti. Ancak, Türk borsası da yılın ikinci yarısının başlarında global sakinliğe yönelik kaygıların görece azalmasından nemalandı.
Borsada TL bazlı rekor kapanışlar yaşanıyor
Risk iştahının toparlanmaya başladığı bu periyotta Borsa İstanbul’dan da TL bazlı rekor kapanışlar takip ediliyor. Endeks, yılbaşından bu yana hali hazırda yüzde 47 getiri elde etse de, yılın birinci 7 ayında yüzde 45’in üzerine çıkan TÜFE karşısında gerçek olarak zayıf kalıyor. MSCI Türkiye endeksi, 2022 yılına başladığı düzeye geri dönmesine karşın, gelişmekte olan ülke borsalarındaki kıymet kaybından kendini müdafaayı başarıyor. Lakin fiyat-kazanç oranları karşılaştırıldığında, BIST 100 endeksi global emsalleri karşısında son yılların en yüksek ıskontosunu muhafazayı sürdürüyor.
Endekste rekor kapanışlar gerçekleşirken yükselişin yayılımında birtakım ayrışmalar öne çıkıyor. Pandemi sonrasında havacılıkta güçlenen talep ve maliyet denetiminin meyvelerini yılbaşından bu yana yüzde 150 getiri ile ulaştırma bölümü yiyor.
Diğer taraftan bankacılık endeksi dün TL bazlı kapanış rekoru kırsa da, son 5 yıllık dolar bazlı ortalamasının yüzde 45 altında performans sergiliyor. Bölümde regülasyonlar, enflasyon muhasebesi, TL’deki bedel kaybı negatif tesir yaratan ögeler ortasında yer alırken, TÜFE’ye endeksli tahviller, güçlü kredi büyümesi ve kredi-mevduat makasındaki güzelleşmeler karlılık için olumlu sonuçlar çiziyor. Ancak bankacılık tarafındaki piyasa bedeli ve çarpanlar hala yüksek ıskontoya işaret ediyor.
Sanayi cephesinde ise enflasyonist ortamda azalması beklenen hane halkı gelirleri, artan maliyetler ve emtia fiyatlarındaki geri çekilmeler öne çıkan ana başlıklar ortasında yer alıyor. Buna karşın banka/sanayi rasyosu 0,50 ile 5 yıllık ortalaması olan 0,90 düzeyinin hayli altında kalmayı sürdürüyor. Piyasa uzmanları ise Türkiye’deki yüksek enflasyon ortamından perakende firmalarının olumlu etkilenmesini öngörüyor.
BIST 30 endeksi 360 puanın üzerinde arttı
Özetle son 14 süreç gününde yüzde 14’ün üzerinde getiri sağlayan endekste global piyasalardaki toparlama ve içeride bilanço dönemi tesirli oluyor. 14 Haziran’da başlayan küçük rallide BIST 30 endeksi 360 puanın üzerinde artarken; en fazla katkı sağlayan 5 pay; 30 puanla Tüpraş, 27 puanla İş Bankası ve Türk Hava Yolları, 26 puanla ise Sasa ve Şişecam oldu. Bu devirde yüzde 3 gerileyen Pegasus negatif tarafta yer alan tek pay pozisyonunda. Endekste rekor düzeylerin yaşandığı süreçte ise yabancı takas oranı yüzde 32,7’ye gerileyerek yeni en düşük rekorlarını deniyor.
Yurt içerisinde devam eden bilanço döneminde gelecek hafta pay bazlı hareketlilikler gözlemlenebilir. Gelecek hafta bilanço açıklaması beklenen kimi şirketler ise; Ağustos’ta Vakıfbank, Goodyear, İş Bankası, Türk Havayolları, Anadolu Efes, Sabancı Holding, Tekfen ve Aksa olacak. Ayrıyeten, konsolide olmayan bilançoların son gönderim tarihi 9 Ağustos olduğundan, belirtilen takvimde çok daha fazla şirketin bilanço açıklaması bekleniyor.