Türk Lirası’ndaki kıymet kaybını durdurmayı ve kredileri kısmayı amaçlayan BDDK’nın geçen cuma aldığı karar sonrası Merkez Bankası ve kamu bankalarından ağır döviz satışı gerçekleştirildi.
Dünya Gazetesi’nden Şebnem Turhan’ınbBankacılık kaynaklarından derlediği bilgiye nazaran geçen hafta Cuma günü kararın açıklanmasıyla birlikte başlayan ve bu hafta kişisel ve kurumsal talebi karşılamaya çalışan döviz satışı 2-3 milyar doları buldu.
Merkez Bankası dün para ve banka istatistiklerinde 24 Haziran ile biten haftaya ait milletlerarası net rezerv bilgilerini açıkladı. 17 Haziran haftasında 7,7 milyar dolar ile 20 yılın en düşük düzeyine gerileyen IMF tanımla net memleketler arası rezervler 24 Haziran haftasında 7,5 milyar dolar ile tekrar 20 yılın en düşük düzeylerinde kalmaya devam etti.
Analistler bu hafta da yaşanan döviz satışlarından kaynaklı net milletlerarası rezervlerde kaybın sürmesini bekliyor.
BDDK haftalık bilgilerine nazaran kur muhafazalı mevduat 24 Haziran ile biten hafta itibariyle 1 trilyon liraya yükseldi. Toplam kredi hacmi, geçen hafta 40,7 milyar lira artarak 6,3 trilyon liraya çıktı. Bankacılık dalındaki toplam mevduat da (bankalararası dahil), geçen hafta 26 milyar 847 milyon lira arttı.
Yüzde 40 hududu yüzde 50’ye mi çıkarılacak?
Merkez Bankası, KKM, reeskont kredileri, ihracat gelirinin yüzde 40’ının Merkez Bankası’na satılması ve ülkeler ortası swap mutabakatlarıyla rezervlerini güçlendirmeye çalışıyor. Lakin döviz piyasasına müdahale için yapılan satışlar ve BOTAŞ başta olmak üzere KİT’lere yaptığı döviz satışları ile rezervler geriliyor. Bankacılık kaynakları BDDK’nın bu son TL krediye döviz varlığı hududu adımının da Merkez Bankası’nın talebiye atıldığını lisana getirdi. Bu adımla da bir ölçü döviz satışı bekleyen Merkez Bankası’nın bir sonraki adımının ise ihracat gelirinin yüzde 40’ının değil yüzde 50’sinin Merkez Bankası’na satılması zaruriliği olabileceğine dikkat çekildi.
Yabancı TL menkul değer satarken yerlinin aklı dövizde
Yabancı yatırımcıların TL menkul değerlerinden çıkışı geçen hafta da devam etti. Merkez Bankası haftalık menkul değer istatistiklerine nazaran 24 Haziran haftasında yabancı yatırımcılar 98,4 milyon dolarlık pay senedi, 57,7 milyon dolarlık da devlet iç borçlanma senedi sattı.
Yabancı yatırımcılar pay senedinde son 3 haftadır DİBS’te ise 10 haftadır kesintisiz çıkış yapıyor. Yılbaşından bu yana 24 Haziran ile biten hafta itibariyle pay senedinde 3,3 milyar dolar, DİBS’te 1,7 milyar dolar olmak üzere toplam çıkışı 5,0 milyar dolara ulaştı.
Yabancı yatırımcı satış yapıp çıkarken yurtiçi yerleşik şahısların de döviz mevduatlarını artırdı.
Merkez Bankası haftalık para ve banka istatistiklerine nazaran parite tesirinden arındırılmış olarak döviz mevduatı bir haftada 769 milyon dolar arttı. Yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı 24 Haziran ile biten haftada hem kişiselde hem kurumsalda arttı.
Bireysellerin döviz mevduatı parite tesirinden arındırılmış olarak 78 milyon dolar artarken, kurumsalların döviz mevduatı BDDK’nın yeni atağı öncesi 691 milyon dolar arttı.