DİSK-AR, TÜİK’in saptadığı işsiz sayısının İŞKUR’un kayıtlı işsiz sayısından az olduğunu açıkladı. DİSK-AR’ın raporunda, TÜİK’e nazaran işsiz sayısı son bir yılda 560 bin azalırken İŞKUR’a nazaran 148 bin arttığı belirtilerek, devletin iki kurumu ortasındaki bilgiler ortasındaki uçurumun devam ettiği vurgulandı.
Devrimci Emekçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Araştırma Merkezi’nin (DİSK-AR) ‘İşsizlik ve İstihdamın Görünümü Raporu’na nazaran, mevsim tesirinden arındırılmış geniş tarifli işsiz sayısı ağustos ayında 7 milyon 337 bin kişi oldu. Raporda, Türkiye İstatistik Kurumu’na (TÜİK) nazaran işsiz sayısının son bir yılda 560 bin azaldığı, Türkiye İş Kurumu’na (İŞKUR) nazaran ise 148 bin arttığı belirtilerek, devletin iki kurumu ortasındaki datalar ortasındaki uçurumun devam ettiği vurgulandı.
TÜİK’in bugün yaptığı açıklamaya nazaran, mevsim tesirinden arındırılmış dar tarifli işsizlik oranı yüzde 9,6, mevsim tesirinden arındırılmış geniş tarifli işsizlik oranı (atıl işgücü) ise yüzde 19,8 düzeyinde gerçekleşti. TÜİK’e nazaran Türkiye genelinde 15 ve daha üst yaştaki şahıslarda işsiz sayısı (mevsim tesirinden arındırılmış) ağustos ayında bir evvelki aya nazaran 100 bin kişi azalarak 3 milyon 312 bin kişi oldu.
Dar ve geniş tarifli işsizlik ortasındaki fark 10.4 puan
DİSK-AR tarafından TÜİK datalarından yararlanarak yapılan hesaplamaya nazaran ise mevsim tesirinden arındırılmış geniş tarifli işsiz sayısı ağustosta 7 milyon 337 bin kişi oldu. TÜİK’e nazaran ağustos 2019’da yüzde 14 olan işsizlik ağustos 2022’de yüzde 9,6 oldu. Lakin tıpkı yıllarda geniş tarifli işsizlik yüzde 14’ten yüzde 19,8’e yükseldi.
Geniş tarifli işsizlik fırladı
DİSK-AR tarafından işsizlik ve istihdam görünümüne ait şu değerlendirmeler yapıldı:
- Ağustosta dar tarifli işsizlik yüzde 9,6 iken geniş tarifli işsizlik yüzde 19,8 olarak gerçekleşti. Dar ve geniş işsizlik ortasındaki fark bu devirde 10,4 puan oldu. Dar ve geniş işsizlik ortasındaki makasın bu kadar açılmasının en değerli nedeni salgın periyodundaki işten çıkarma yasağının dar tarifli işsizliği sonlu seviyede tutmuş olması ve işbaşında olunan mühletin azalmasıdır. Böylelikle dar tarifli işsizlik hudutlu kalırken geniş tarifli işsizlik fırlamıştır.
İki kurum ortasında uyumsuzluk var
- İŞKUR’un kayıtlı işsiz sayıları kayıtlara, TÜİK’in işsizlik dataları ise ankete dayalı olarak hesaplanmaktadır. İki kurumun metodolojileri farklı da olsa İŞKUR tarafından aylık istatistik bültenlerinde açıklanan kayıtlı işsiz sayıları işsizliği anlamamız açısından değerli göstergedir. Olağan seyirde İŞKUR’un kayıtlı işsiz sayılarının TÜİK’in işsiz sayılarına yansıması beklenir. Lakin uzun bir müddettir iki kurumun işsiz sayıları ortasındaki farklar birbirinden zıt bir eğilim izlemektedir.
- İŞKUR’un Ağustos 2021 ile Ağustos 2022 ortasında son 1 yıllık devirde kayıtlı işsiz sayısı 3 milyon 194 binden 3 milyon 342 bine yükseldi, kayıtlı işsiz sayısında yaklaşık yüzde 4,7’lik bir artış gerçekleşti. Son 1 yılda 148 bin kişi işsiz olduğu için İŞKUR’a başvurdu. Bu müracaatların 117 bini bayan, 31 bini ise erkek işsizlerden oluştu. TÜİK’e nazaran ise son 1 yılda dar tarifli bayan işsiz sayısı 150 bin, dar tarifli erkek işsiz sayısı 410 bin olmak üzere toplamda işsizlik 560 bin kişi azaldı. Cinsiyete nazaran TÜİK ile İŞKUR ortasındaki uçurumun artmaya devam ettiği görülmektedir. Bu sebeple İŞKUR ile TÜİK ortasındaki sayılardaki bu uyumsuzluğun problemli olduğunu düşünüyoruz.
- Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) varsayımlarına nazaran salgının işgücü piyasalarındaki tesiri bayanlar aleyhine devam ediyor. ILO’nun aktüel kestirimleri çalışılan saatlerde toplumsal cinsiyet eşitliği için gerileme olduğuna işaret ediyor. Salgın öncesinde bayanlar ve erkekler ortasındaki çalışılan saat farkı fazlaydı. Lakin salgın sonrasında işgücü piyasalarında beklenen toparlanma bayan ve erkekler ortasındaki çalışılan saat farkını kapatmak konusunda yetersiz kalındığı söz edilmektedir.
Sözcü