Türkiye yerli ve ulusal savunma sanayiinde çok başarılı işlere imza atıyor. Yerli ve milli savunma sanayii dendiğinde birinci akla gelenler SİHA’lar, silahlar, mühimmatlar ve füzeler olsa da muvaffakiyetler bunlarla sonlu değil.
Kaşif insansız su altı araçları bu pahalı projelerden biri… Türkiye’nin derin deniz sondaj faaliyetlerinin başrol oyuncularından biri olan Kaşif, aslında bir su altı emekçisi. Onun ismini Fatih ve Yasal sondaj gemilerinin çalışmalarında sıkça duymuştuk. Kendisine verilen komutları robotik kollarıyla yüzlerce hatta binlerce metre derinlikte çok şiddetli kaideler altında dahi muvaffakiyetle gerçekleştirebilen Kaşif’in 3. serisi vazifeye başlamak için gün sayıyor.
Hatırlanacağı üzere Türkiye’nin 4. sondaj gemisi 19 Mayıs’ta Taşucu Limanı’na yanaştı. Yeni sondajlar için hazırlıklar başladı. Öte yandan yeni gemide misyon alacak uzaktan kumandalı su altı robotundaki çalışmalar da tüm süratiyle sürüyor.
Elde ettiği bilgiler ve imgeler ‘devlet sırrı’ niteliğinde
Kaşif-3 ile ilgili sürece geleceğiz lakin öncesinde kısa bir hatırlatma yapmakta yarar var… Aslında bu araçları Türkiye’nin SİHA seyahatine benzetmek mümkün. Nasıl ki Türkiye diğer ülkelerin insansız hava araçlarını kullanırken çok önemli zorluklar yaşadıysa bu alanda da yabancı ülkelerin insansız su altı araçları da emsal riskleri barındırıyor.
Zira kelam konusu araçlar arama-tarama faaliyetleri yapılan alanları net biçimde görüntülüyor, elde edilen sonuçları gemiye bildiriyor. Bir nevi sondaj faaliyetlerinin en hassas bilgilerine erişebiliyor. Şayet bu türlü bir operasyonu büsbütün yerli ve ulusal araçlarla yapmazsanız haliyle kritik bilgilerin sizden diğer ülkelerin eline geçmesi de kaçınılmaz oluyor. İşte bu nedenle Kaşif aslında çok kıymetli vazifeleri yapmakla kalmıyor, Türkiye’nin sondaj faaliyetlerinde tahminen de ‘devlet sırrı’ niteliğindeki bilgi ve manzaraların de ‘içeride’ kalmasını sağlıyor.
3 bin metre derinlikle vida sıkıyor
Türkiye’nin yerli ve ulusal savunma sanayii seyahatinde Armelsan çok kıymetli sorumluluklar üstlenen firmalardan biri. Yalnızca Kaşif ile sürece dayanak olmuyorlar. Birebir zamanda mayın avlama gemisinden denizaltı harbi savunma sonarına, TCG Anadolu’da kullanılan dalgıç tespit sonarından denizaltı kurtarma aygıtına kadar çok farklı alanlarda kritik işlere imza atıyorlar.
Armelsan Genel Müdür Can Emre Bakım ile Kaşif-3’ü konuşmak üzere bir ortaya geliyoruz… Kaşif’i “Sondaj faaliyetlerinin eli, ayağı, gözü, kulağı” olarak tanımlıyor Bakım. Kaşif’in 3 bin metre derinlikte dahi çalışabildiğini, sondaj gemisine canlı olarak imaj aktardığını, sondaj gemisinden gelen talimatlar çerçevesinde conta değişimi, kuyu başı paklığı, kesme-biçme faaliyetlerini tek başına yapabildiğini öğreniyoruz.
Faaliyetlerini 24 saat temeliyle yürütebilen Kaşif, işler istenmeyen bir yere evrilirse de sorumluluk alan bir platform. Can Emre Bakım bu süreci, “Eğer aksi bir olay yaşanır ve kimi riskler nedeniyle platform bölgeden ayrılmak zorunda kalırsa Kaşif kuyunun kapatılması vazifesini de üstleniyor” cümlesiyle anlatıyor.