Almanya da şirketlere insan hakları ve etraf ihlallerine sebebiyet vermeme yükümlülüğü getiren yeni yasa Türkiye Etiler escort nin Almanya ya ihracatının geleceğini ve Avrupa nın global tedarik zincirindeki pozisyonunu belirleyecek
DW Türkçe den Paha Akal ın haberine nazaran ihracatta yeni rekorlar kırıp Avrupa nın Çin i olmak Beşiktaş escort isteyen Türkiye nin artık bu gaye için iş sıhhati ve güvenliği çocuk işçiliğiyle gayret etraf muhafaza üzere alanlarda da adımlar atması gerekecek
AB nin en büyük iktisadı ve Türkiye nin Taksim escort bir numaralı ticaret ortağı olan Almanya da yürürlüğe girecek yeni yasa Alman şirketlerini tedarik zincirlerindeki insan hakları ihlalleri etrafa verilen ziyandan da sorumlu hale getiriyor
1 Ocak 2023 te yürürlüğe girecek Alman Tedarik Zincirlerinde Durum Tespiti Yasası LkSG yalnızca Alman şirketlerini değil bu şirketlerin ticari bağlantı içerisinde bulunan binlerce Türk işletmesini Türkiye iktisadının performansını da etkileyecek
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ın tartışmalı iktisat siyasetleri seçimler öncesinde artan siyasi tansiyon ve global iktisattaki çalkantılar nedeniyle büyük zorluklar yaşayan Türkiye deki endüstrici ve üreticiler bu yeni kurallara ahenk konusunda da çetin bir imtihanla karşı karşıya
Türkiye iktisadı için dönüm noktası
Düşünce kuruluşu Avrupa Komşuluk Kurulu ENC Yöneticisi Samuel Doveri Versterbye 1 Ocak itibariyle Türk Alman ekonomik bağlarında başlayacak yeni periyodun Türkiye iktisadı açısından değerli bir dönüm noktası olacağını söyledi
Vesterbye Almanya da yürürlüğe girecek yeni yasanın hem Türkiye Almanya ekonomik ilgilerinin geleceğini hem de Avrupa nın tekrar şekillenmekte olan global tedarik zincirinde Türkiye nin üstleneceği pozisyonu tayin edeceğine dikkat çekti
Türkiye için Almanya ile ekonomik alakalar büyük ehemmiyet taşıyor AB nin en büyük iktisadı olan Almanya hala Türkiye nin bir numaralı ticaret ortağı ve iki ülke ortasındaki ticaret hacmi 41 milyar euroyu aşıyor
Almanya tıpkı vakitte Türkiye ye en fazla yatırım yapan Avrupa ülkelerinden Almanya nın en değerli şirketleri Türkiye de yatırımcı Türkiye de 7 bin 800 den fazla Alman ya da Alman sermayeli Türk şirketi faaliyet gösteriyor yüzbinlerce şahsa istihdam sağlıyorlar
Ancak Türkiye en kıymetli dış ticaret ortağı ile ekonomik bağlantılarını geliştirmek hatta mevcut olan ekonomik ilgilerini koruma etmek istiyorsa o vakit Almanya da yürürlüğe girecek yasanın insan hakları ve etrafın korunması için öngördüğü standartlarına da uyması gerekecek
Almanya daki yeni yasa ne öngörüyor
Yasa Alman şirketlerinin ekonomik alakalarını yatırımlarını ticaretini insan hakları ve etrafın korunması koşullarına kriterlerine endeksliyor diyen Versterbye Bu yasa aslında AB üyelik müzakerelerinin Yargı ve Temel Haklar başlıklı 23 Fasıl ile Adalet Özgürlük ve Güvenlik başlıklı 24 Fasılın hafif versiyonları diye konuştu
Alman Tedarik Zincirlerinde Durum Tespiti Yasası nda LkSG Alman şirketlerinin tedarik zincirlerinde insan hakları ve etrafın korunması üzere alanlarda uymaları gereken kurallar ve standartlar sıralanıyor
Çocuk personel çalıştırılmaması iş sıhhati ve güvenliği kurallarına uyulması sendikal haklara hürmet ve hukuka ters bir halde taşınmaz mallara el konulmaması bunlardan kimileri Tedarikçilerin, etnik köken, cinsiyet, siyasi görüş ve cinsel yönelim üzere nedenlerden dolayı ayrımcılık yapmama yasağına uymaları da gerekecek.
Yasa birinci basamakta idari merkezi Almanya da bulunan ve 3 binden fazla çalışanı olan işletmeleri kapsayacak 2024 yılından itibaren ise Almanya da bin ve daha fazla çalışanı olan işletmeler için geçerli olacak
Yasada yer alan kararlara uymayan Alman şirketlerine 8 milyon euroya kadar idari para cezaları uygulanabilecek Yıllık cirosu 400 milyon euroyu aşan işletmeler ise toplam cirolarının yüzde 2 sine kadar ulaşacak para cezası ödemek durumunda kalabilecek İhlalin ciddiyetine bağlı olarak şirketler kamu ihalelerinden de muaf tutulabilecek
Alman yasası neden Türkiye yi etkileyecek
Yasanın getireceği yeni yükümlülükleri DW Türkçe ye pahalandıran Avukat Emre Keki “Bugüne kadar değerli olan üretilen malın kalitesi ve fiyatlaması üzere iktisadi kıstaslardı. Yasa ile birlikte artık yeni bir kıstas daha geliyor: Üretim süreçlerinde insan hakları ihlallerine, çevresel ihlallere sebebiyet vermemek” dedi.
Almanya daki yeni yasa ile birlikte artık Alman şirketlerinin tedarik zincirlerindeki insan hakları ihlallerinden direkt sorumlu hale geldiğine işaret eden Keki, şöyle devam etti:
Bu Alman şirketlerine tedarikçilerinin bu kıstaslara uyup uymadığına bakma ve bunlara uyan tedarikçilerle çalışma yükümlülüğü getiriyor Üçüncü ülke tedarikçileri de bu nedenle kendilerini bu kıstaslara uyan bir iş ortağı olarak pozisyonlandırmak zorunda Bu Türk şirketleri için de inanılmaz boyutta bir ahenk baskısı getirecek Zira Alman şirketleri bu maddedeki kıstaslara uyduğunu belgeleyemeyen bir tedarikçiyle çalışamayacak şayet kimi ülkelerde sıkıntılar görüyorlarsa kendilerine öteki alternatifler arayacaklardır
Altyapı atağı olarak görülmeli
Alman Ticaret Odası ile birlikte Türk tedarikçilerini bilgilendirme çalışmaları yürüttüklerini anlatan Keki ç alışan hakları bakımından Türkiye’de önemli ezalar olduğunu, atılması gereken adımlar bulunduğunu söylemekle birlikte, bu standartları yakalamanın hiç de sıkıntı olmadığını vurguladı.
Gerekli adımlar atıldığı takdirde Türkiye den daha âlâ pozisyonda olabilecek üçüncü bir ülke de yok kanımca diyen Emre Keki Bu standartlara ahengi bir altyapı atağı olarak görmeniz gerekiyor Çalışan haklarını çok da önemsemiyor olabilirsiniz ancak Ben yarın malımı hizmetimi nereye satacağım diye düşündüğünüzde rasyonel olan sizin bir an evvel bu kıstaslara ahenk sağlamaya çalışmanızdır Zira Türkiye nin ekonomik manada büyümesini Avrupa pazarına daha fazla ihracat yaparak sağlayacaksanız o vakit bu standartları ihracatı artırmaya yönelik bir altyapı atılımı olarak görmeniz gerekir
Küresel tedarik zincirinde üs olma maksadı suya düşebilir mi
Avrupa ülkeleri Koronavirüs salgını Ukrayna savaşı Çin ile artan rekabet nedeniyle tedarik zincirlerini yine yapılandırıyor Türkiye güçlü lojistik ve sanayi altyapısı ile yine şekillenen bu tedarik zincirinin merkez üssü olabilir Nitelikli işgücü coğrafik yakınlığı Gümrük Birliği nin bir modülü olması sebebiyle Türkiye aslında Avrupalı şirketler için ülkü bir pozisyonda
Ancak insan hakları çalışan hakları alanlarında devam eden problemler konusunda uzmanlar ihtarda bulunuyor
Özellikle bazı kesimlerde yaygın kayıt dışılık, Suriyeli sığınmacıların kaçak olarak çalıştırılması ya da taban fiyatın altında ücretlendirilmeleri, çocuk personelliği, sendikal hakların tanınmasındaki eksiklikler, personel sıhhati ve güvenliği için kâfi tedbirlerin alınmaması, etrafın korunması için gerekli adımların atılmaması, bu bahisteki ihlallere karşı düzenlenen protestolarda güvenlik güçlerinin uyguladıkları şiddet, dikkat çekilen problemler ortasında bulunuyor.
Erdoğan mümkün sonuçları gözardı edemez
Alman yasasında İnsan Hakları Üniversal Bildirgesi Milletlerarası Çalışma Örgütü kontratları üzere aslında Türkiye nin de esasen taraf olduğu memleketler arası mukavelelerde yer alan ve yerine getirmekle yükümlü olduğu insan hakları ve çalışan hakları standartları sıralanıyor
Peki son yıllarda demokrasi hukuk devleti ve temel haklarda büyük gerilemenin yaşandığı Türkiye de insan hakları ve etrafın korunması için adım atabileceği beklentisi gerçekçi mi
ENC Yöneticisi Samuel Doveri Versterbye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan için Almanya pazarının hayati önem taşıdığını bu maddeyi ve muhtemel sonuçlarını gözardı edemeyeceğini kaydetti
Versterbye Önümüzdeki yıl seçimlerin yapılması bekleniyor Erdoğan Almanya pazarına bağımlı Ekonomiyi ayakta tutabilmesi için istese de istemese de bu kriterlerin yerine getirilmesine kıymet atfetmek durumunda Aksi takdirde Türkiye’deki hak ihlalleri Alman mahkemelerine taşınacak, Alman yargıçlar, Türkiye’de yaşanan insan hakları ve etraf ihlalleri için Alman şirketlerini cezalandırabilecek. Bunu da Alman şirketleri göze almak istemeyecektir” görüşünü aktardı.
Alman mahkemelerinde yüzlerce dava açılabilir
Yürürlüğe girecek yeni yasa uyarınca Türkiye üzere tedarikçi ülkelerde çalışan emekçiler Almanya daki sivil toplum kuruluşları ve sendikalar aracılığıyla Alman mahkemelerinde davalar açılmasını sağlayabilecek.
Şimdiden Türkiye deki sivil toplum kuruluşları ve baroları bu yasa ile ilgili bilgilendirme farkındalık oluşturma çalışmalarına başladı sendikalar ortasında da görüşmeler yürütülüyor
Uzmanlar Türkiye de gerekli adımların atılmaması halinde bir kaç yıl içinde Alman mahkemelerinde yüzlerce davanın açılabileceğine dikkat çekiyor
Alman şirketleri de ellerini taşın altına koymalı
İş Dünyası ve İnsan Hakları Derneği Minerva nın eş kurucuları Dr Pınar Kara ve Dr Çiğdem Çımrın bu alanda uzman iki hukukçu
Yürüttükleri çalışmalarla Almanya da yürürlüğe girecek yasa hakkında Türkiye de kamu kurumlarını şirketleri ve sivil toplum kuruluşlarını bilgilendirme çalışmaları yürütüyorlar
Türkiye deki kamu kurumlarının büyük bir kısmında bu bahsin ne kadar değerli olduğu konusunda bir farkındalık olduğunu söyleyen Çımrın bilhassa mevzuat açısından gelişme kaydedildiğine dikkat çekerek şunları kaydetti
Ben umutluyum gelişme var ve bu esasen vakit alan bir süreç Şunu da vurgulamak lazım Türkiye de üretim yaptıran mal alan Alman şirketlerinin de taşın altına ellerini koymaları kendi tedarikçilerinin kapasitelerini güçlendirmeleri onları teşvik etmeleri gerekiyor Lakin nihayetinde bu vizyon değişikliği şirket devlet ve sivil toplum aktörlerinin kolektif olarak birlikte çalışarak insan haklarına bakışta sağlayacakları değişim çok değerli ve heyecan verici
Ülkelerinde gösterdikleri itinası başka ülkelerde de göstermeliler
Dr Pınar Kara ise Almanya da yürürlüğe girecek yasanın dünyada yaşanan değişimi yansıttığına dikkat çekerken bu bahiste Fransa ve Hollanda üzere öteki Avrupa Birliği AB ülkelerinde de misal maddelerin yürürlükte olduğuna AB de de bahisle ilgili bir direktif üzerinde görüşmelerin sürdüğüne işaret etti
“Bir dönüşüm sürecinden geçiliyor. Bundan sonra iş yapma yolunun hiçbir halde birebir kalmayacağı bir zeminden bahsediyoruz” diyen Kara, şirketlerin insan hakları alanındaki bu adımları artık memleketler arası rekabet için atmak zorunda olduklarını kaydetti.
Pınar Kara şunları söyledi
“Gelişmiş ülkelerde merkezleri bulunan şirketlere, kendi ülkelerinde gösterdikleri ihtimamı, faaliyette bulundukları öteki ülkelerde de gösterme yükümlülüğü getiriliyor. Zira bu şirketler, etraf ve insan haklarına verilen ziyanlardan dolayı kendi ülkelerinde yapmadıklarını üçüncü dünya ülkelerinde yapıp, sorumlu tutulmaksızın işin içinden sıyrılabiliyor, mağdurlar da gerçek ziyanlarının tazminine ulaşamıyorlar. Örneğin, Kanada’lı bir şirket, kendi ülkesinde yasak olan bir ölçüde siyanürün etrafa ve insanlara ziyan verdiğini bilmesine karşın, bir öteki ülkede bunu kullanmaktan çekinmiyor. Bu nedenle, bir çok şirketin iktisadi bakımdan bir çok devletten daha güçlü hale geldiği günümüz dünyasında, bilhassa çok uluslu şirketlerin iş yapma metotlarının değişmesi büyük ehemmiyet taşıyor.”
DW Türkçe