Mübarek Kurban Bayramı’na dayak manyağı olmuş TL, resmisi %80 enflasyon, %20’yi aşan işsizlik, $50 milyara yaklaşacak cari açık ve natürel ki tüm bu felaketlerin sorumluluğunun Dış Güçlere yüklenmesi geyiği eşliğinde giriyoruz. Size keyifli bir Kurban Bayramı dileyeceğim, lakin şayet Bayram’ı memnun geçirecek kadar enseniz kalınsa, muhtemelen Maldivler ya da Bahama üzere benim kapsama alanım dışında bir yerde keyif çatıyorsunuz.
O vakit, aykırısını yapalım. Niçin mutsuzuz? Nedir bizi yakıp kavuran bu ekonomik felaketlerin nedeni? İki neden var. Birincisi Başkanlık Rejimi ismini verdiğimiz tek adam, tek parti, tek ses, tek uzunluk idare tarzı. Hele O Adam ekonomiyi gördüğünde mertek sanıyorsa, işimiz bitti demektir. Fakat, iktisat idaresi özelinde tüm Kötülüklerin Anası hür piyasa sistemine gereksiz ve hedefsiz müdahaleler.
Ben köküne kadar Sorosçocuğu, Rockefeller’in poker arkadaşı, ihtiyar bir kapitalistim, lakin özgür piyasasının kendi başına bırakılırsa bir ülkeyi uçuruma sürükleyecek kadar istikrarsız olduğunu da bilirim—acı deneyimlerle.
Serbest piyasa daima ve acımasız bir formda kamu organları, yargı ve vatandaşlar ismine hizmet veren STÖleri tarafından denetlenmeli. Yoksa, ya monopoller halkın kanını emer, ya da mali piyasalar haftada bir krize girer.
Ama, özgür piyasaya müdahalenin kuralları da belirlidir. Evvel, somut bir halde özgür piyasanın iç dinamiklerinin toplum ziyanına sonuç ürettiğini ispat edeceksin. Sonra da, müdahalenin performansı düzelteceğini kanıtlayacaksın.
Tabii, bizim yerli ve ulusal sistemimizde işler bu türlü dönmüyor. O Adam’ın istedikleri dışında bir sonuç ortaya çıkıyorsa, derhal müdahale ediliyor. Üstelik, müdahale karakucak, önü-arkası düşünülmeden, Paşa’ın kızgınlığı geçsin diye yapılıyor.
Sonuçta, ortaya çıkan hür piyasa rejimi ile kumanda iktisadının en beter istikametlerini uhdesinde taşıyan bir mütant. Örnek? Yüksek faizle enflasyon düşmez tezi malum, onu geçelim. Kar marjı %1 olan süper-marketlere sopa atarak besin fiyatlarını düşürme teşebbüsünün çiftçiyi aç bıraktığını da gördük, örnek olarak vermek fuzuli olur.
Ama, bir şirkete “Ulan hergele, senin döviz mevduatın gereksiniminden fazla, sen “mali kar” elde etmeyi hedefliyorsun galiba? Sökül o mangizleri, ya da san kredi mredi yok, artık hammdadeyi Ananın takıları ile alırsın” demek nasıl bir uygulamadır ki?
Hadi işlediniz bu haltı, ancak fiiliyatta hiçbir bankanın bu kuralları uygulayacak bilgi tabanına sahip olmadığını da mı bilmediniz? Bir mevzuat değişikliği yaptınız, gerisinden 3 defa de değişikliği değiştirdiniz. Gaye TL’nin bedel kaybını engellemekse, mevzuatın yürürlüğe girdiği günden bu yan tam karşıtı oldu.
Türkiye de farma endüstrini öldüren garip bir ilaç tavan fiyat uygulamasından, içki-sigaraya yapılan insafsız artırımların kaçakçılığı teşvik edip Hazine’yi vergiden yoksun etmesi ve ülkede artık kiralık konut kalmamasına kadar hangi cepheye gözümüzü çevirsek, bu türlü hedefsiz, keyfe tasa, dostlar alışverişte görsün mahiyetinde müdahaleler mebzul.
Peki, bu saçmalık bize ekonomik olarak nasıl bir maliyet çıkartıyor? Görüntümü izleyin, yanıtlar bende.
Ekonomist Atilla Yeşilada: “Kur artışı, KKM hesapları terk edilmesin diye, hesap sahiplerine ekstra faiz armağan etmek için olabilir”
Why Erdogan Will Never Win Another Election?