Türkiye’nin Gayrimenkul Platformu GYODER, gayrimenkul kesiminin alt segmentlerini üçer aylık devirler halinde değerlendirdiği, ‘GYODER Gösterge’ Türkiye Gayrimenkul Kesimi 2022-1. Çeyrek Raporu’nu yayınladı. Ziraat GYO sponsorluğunda yayınlanan ‘GYODER Gösterge’ye nazaran; son çeyrekteki konut satışları, bir evvelki çeyreğe nazaran yaklaşık yüzde 21,6 oranında bir artışla 320 bin 063 adede ulaştı. Raporun dikkat çeken başlıkları ortasında yer alan Konut Satın Alma Gücü Endeksi’ne nazaran Türkiye ortalaması, bir evvelki çeyreğe nazaran yüzde 27,4; evvelki yılınaynı çeyreğine nazaran ise yüzde 26,1 oranında azalış gösterdi.
GYODER’in ZiraatGYO’nun katkıları ile hazırladığı ‘GYODER Gösterge’ 2022-1. Çeyrek Raporu’na nazaran;2022 yılı birinci çeyrekte konut satışları, bir evvelki çeyreğe nazaran yaklaşık yüzde 21,6 oranında bir artışla 320 bin 063 adede ulaştı. Aylara bakıldığında ise Mart ayı 134 bin 170 adet konut satışı ile çeyrek datalarının en yüksek satış sayısını yakalamış oldu. Birinci çeyrekte birinci satışlar çeyreklik bazda yüzde 17,5 oranında artışla 94 bin 437 adet olurken ikinci el satışlar yüzde 23,5 oranında artışla 225 bin 626 adet oldu. Birinci satışların toplam satışlar içerisindeki hissesi ise mart ayı prestijiyle yüzde 28,6 ile en düşük düzeyine geriledi.
Konut Alım Gücü Düştü
Konut Satın Alma Gücü Endeksi Türkiye ortalaması, bir evvelki çeyreğe nazaran yüzde 27,4, evvelki yılın tıpkı çeyreğine nazaran ise yüzde 26,1 oranında azalış göstermiş olup 2022 yılı 1. çeyreğinde 68 düzeyine geriledi. En son 2020 yılı 4. Çeyreğinde 100’ün üzerinde bir bedelde seyreden endeksin 2022 birinci çeyreği itibariyle gösterdiği sert düşüş GYODER Gösterge’nin dikkat çeken başlıklarından oldu.
Konut kredisi sağlayan kurumlar, gayrimenkul proje geliştiricileri ve kredi kullanıcıları açısından bu endeks sonuçlarının değerli bir ön görü niteliği taşıdığını belirten GYODER İdare Heyeti Lider Yardımcısı Neşecan Cazibeli, barınma muhtaçlığına yönelik konut erişimine ait sıkıntılara tahlil bulmak ismine da değerli bir bilgi olduğunun altını çizdi. Çekici“Türkiye’de ortalama gelire sahip bireyler, kendi birikimlerinin yanında kredi kullanımı ile gayrimenkul sahibi oluyor. Bu endekste bir ailenin ya da bireyin 120 ay vadeli konut kredisi kullanarak konut sahibi olup olamayacağını ölçen değerli bir ekonomik kıymetlendirme. Endekste referans noktası olarak görülen 100 pahasının altındaki bedeller mevcut finansal şartlarda konut kredisi kullanarak konut sahibi olunamayacağına işaret eder. 2022 yılında bu bedel yüzde 68 olarak açıklandı. “ dedi.
Yabancılar vatandaşlık ve oturma müsaadesi için gayrimenkul yatırımlarını sürdürecek
Rapora nazaran, yabancılara bir evvelki çeyreğegöre yüzde 45artış oranıyla14 bin 344 adet konut satışı gerçekleştirildi. Bu datalara nazaran yabancıların toplam satışlar içerisindeki payıbu yıl yüzde 4,5’e yükseldi. Birinciçeyrekte yabancılara yapılan konut satışlarında birinci sırada yüzde 41,7 hisse ile İstanbul, ikinci sırada ise yüzde 24 hisse ileAntalya yer aldı. Ülke uyruklarına nazaran en yüksek alımise yüzde 15,6 hisse ile İran vatandaşları tarafından yapıldı. Mevzuyla ilgili olarak GYODER İdare Şurası Lider Yardımcısı Neşecan Cazip Raporda yer alan datalara nazaran yabancıların talebinin devam edeceğini, bilhassa vatandaşlık ve oturma müsaadesi için yapılan gayrimenkul alımlarının bu oranları daha üste taşıyacağını vurguladı. Cazibeli, Nisan ayında yapılan düzenleme ile vatandaşlık hakkının 250 bin ABD Dolarından 400 bin ABD Dolarına çıkarılmasının talep trendini değiştirmeyeceğini kelamlarına ekledi.
Birinci el konut satışları birinci çeyreği düşüşle kapattı
2022 yılı genelinde toplam satışların yüzde 30,9’unu oluşturan 461 bin 523 adet konutun birinci satışı gerçekleşti. İkinci el satışlarda ise bir evvelki çeyreğe nazaran yüzde 33 oranında artış görülürken, 2021 yılında toplam 1 milyon 030 bin 333 adet ikinci el konut satışı gerçekleşti.
Birinci çeyrekte birinci satışlar çeyreklik bazda yüzde 17,5 oranında artışla 94 bin 437 adet olurken, ikinci el satışların yüzde 23,5 oranında artışla 225 bin 626 adede yükseldiği görüldü. Datalar, birinci satışların toplam satışlar içerisindeki hissesinin, mart ayı prestijiyle yüzde 28,6 oranıyla en düşük düzeyine ulaştığını gösterdi.
Konut kredisi faiz oranlarının geçtiğimiz yılın birebir periyoduyla benzeri olduğu birinci çeyrekte yüzde 44,7 oranında artış kaydederek 68 bin 342 adet ipotekli satış yapıldı. Öbür satışlar ise, geçen yılın tıpkı devrine nazaran yüzde16,6 oranında artış göstererek 215 bin 721 adet olarak gerçekleşti. Toplam satışların yüzde 21,4’ünü oluşturan ipotekli satışlar, bu oran ile birinci çeyrekte bir evvelki yıla kıyasla artış eğiliminde olduğu ortaya koydu.
2022 yılı Mart ayı sonunda konut kredisi hacmi 311 milyar TL düzeyinde gerçekleşti. 2021 yılı Mart ayında yüzde 40 olan konut kredilerinin toplam tüketici kredilerindeki hissesi Mart 2022 prestijiyle 1,3 puan azalarak yüzde 38,7’ye gerilerdi.
GYO Endeksi 2022 Birinci Çeyreğinde Rekor Tazeledi
Rapora nazaran Ocak- Mart ayları ortasında piyasa pahasının 117 milyar TL’ye yükseldiği 37 adet GYO’nun yerli yatırımcı oranı yüzde 88, yabancı yatırımcı oranı da 2 puan yükselişle yüzde 12 olarak gerçekleşti. Dağıtılan temettü oranı 174 milyon TL olarak hesaplanan birinci çeyrekte; kurumsal yatırımcı oranı (yüzde 50,3) ile ferdî yatırımcı oranının (yüzde 49,7) neredeyse eşitlendiği dikkat çekti. GYO’lara yatırım yapan yabancı yatırımcılar sıralamasında ise ABD, Hollanda, Birleşik Krallık, Bahreyn ve Jersey birinci 5’te yer aldı.
GYF’lerin Pazar Büyüklüğü 16 milyar TL Düzeyini Aştı
Türkiye’de Gayrimenkul Yatırım Fonu pazar büyüklüğü ise 2022 birinci çeyreği prestiji ile yüzde 23,5 artış göstererek, 16 milyar TL düzeyini aştı.2021 yılının birebir çeyreği ile kıyaslandığında ise GYF Pazar büyüklüğünün son bir yıllık dönemde yüzde 82,2 büyüme gerçekleştirdiği görüldü. Ayrıyeten ihraç periyodu devam eden ve birinci sefer yatırım almış olan fonlar dahil olmak üzere toplam 84 gayrimenkul fonu da yatırım aldı.
Ofis Kiralamada Yüzde 100’ün Üzerinde Artış Yaşandı
2022 yılının birinci çeyreğinde gerçekleşen kiralamaişlemleri toplam 123.424 m² ulaşarak, bir evvelki yılın aynıdönemine nazaran 2 katı oranında artış gösterdi. Bununlabirlikte, birinci çeyrekte yüzde 85’i metrekare bazında, yüzde 82’si ise adet bazında gerçekleşen kiralama mutabakatlarının yeni kiralamalar olduğu dikkat çekti. Rapora nazaran birinci çeyrekte, metrekare bazında mutabakatların yalnızca yüzde 29’u Merkezi İş Alanında (MİA) yapıldı.
Mevcut alışveriş merkezi arzı 14 Milyon m²’ye ulaştı
1.Çeyrek raporuna göreTürkiye’deki mevcut alışveriş merkezi arzı 453 alışveriş merkezinde 14 Milyon m² düzeyine geldi. Yapılan değerlendirmeler Türkiye genelinde 30 alışveriş merkezinde yaklaşık 895 bin m2 inşaat halinde olan kiralanabilir alan bulunduğunu ve 2024 yılı sonu prestijiyle tamamlanması planlanan projeler ile birlikte Türkiye genelinde toplam arzın 14,9 milyon m2 düzeyine ulaşmasın beklendiğini ortaya koydu.