Konut kiralarındaki artış son vakitlerde Türkiye’nin gündemine oturdu. Kiralardaki yüksek bedeller konut sahipleri ile kiracıları karşı karşıya getirdi.
Hususa ait açıklamalarda bulunan Altın Emlak Genel Müdürü Mustafa Hakan Özelmacıklı, “Kira konusunda yaşanan uyuşmazlıkları azaltmak için merkezi bir bilgi sistemi kurulabilir. Kira Takip Sistemi ismi verilebilecek bu sistem ile kira kontratları online hale getirilebilir. E-devlet ile entegre olabilecek sistem ile kira paha haritalarının oluşması, kurumlar ortasında entegrasyon, artışların denetimi sağlanabilir. Ticaret Bakanlığı tarafından yetki evraklı emlak işletmeleri ile taşınmaz kimlik numaraları üzerinden web tapu entegrasyonlu bu altyapıya muhtaçlığımız var. Bu hususta Taşınmaz Ticareti Bilgi Sistemi (TTBS) üzerinden süratli bir formda uygulama yapılabilir. Kira bedellerine ait bankalarda özel hesaplar açılabilir” dedi.
TAVAN UYGULAMAMIZ ASLINDA VAR
Özelmacıklı, ”Ülkemizde TÜFE’nin 12 aylık ortalamalara nazaran değişim oranları üzerinden aslında bir tavan uygulaması mevcut. Buradaki asıl sorun, TÜFE ortalamalarının geriden gelmesi ve piyasa gerçeklerinden süratli bir halde yansıtamaması. Hatta bu durum ilerde enflasyon düştüğünde kiraların artışını da devam ettirecek” dedi.
GENELE YAYILMASI GERÇEK DEĞİL
Birçok mal sahibinin artışları zati yasal sonlar çerçevesinde yaptığına da dikkat çeken Özelmacıklı, “Kira artışlarında geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 103 nominal bir artış varken, TÜFE’ye nazaran hudut yüzde 35 düzeyinde. Ayrıyeten taşınmazın pahasına nazaran 23 yıl düzeyinde olan amortisman mühleti de bu sürece tesir ediyor. Yüzde yüze yakın artışlar ise fakat taşınmaz değişimlerinde yaşanıyor. Birçok kiracı ve mal sahibi şu anda uzatmalarda yasal hudutların üstüne çıkmıyor. Hatta mal sahiplerinin birçoğunun da diğer yerlerde kiracı olduğu da unutulmamalı. Son datalara nazaran, fertlerin yüzde 57.5’inin oturdukları konutun kendilerine ilişkin iken, yüzde 26,8 ise kiracılardan oluşuyor” biçiminde konuştu.
Hollanda modeli üzerinden yapılan örnekler çerçevesinde de birtakım bilgiler paylaşan çeken Özelmacıklı, “Özellikle birçok Avrupa ülkesinde belediye konutları ismi ile yalnızca kiraya verilen meskenler kelam konusu. Hatta bunun dışında da birçok gayrimenkul yatırım şirketlerinin de yalnızca kira emelli yaptığı taşınmazlar var. Ülkelerindeki daireler, metrekareleri, çeşitleri ve hangi gelir kümesine hangi meskenlerin tahsis edilebileceği bile muhakkak. Bizde ise bu hususta kâfi bilgiler olmadığı üzere, bu cins taşınmazlar da yok. Ülkemizde de gerek belediyeler gerekse de özel şirketler tarafından yalnızca kira hedefli yapıların üretilmesine muhtaçlık var. Hatta bu kapsamda kimi vergi muafiyetleri de sağlanarak süratli bir üretim de gerçekleşebilir” diye konuştu.