Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Sarı, Marmara Denizi’ndeki renk değişimi ile ilgili açıklamalarda bulundu. Müsilaj ile tüm dikkatlerin denizlere çevrildiğini söyleyen Sarı, “Bizim müsilajdan sonra dikkatlerimizin denize dönmüş olması hepimiz için yeterli bir şey. Yani denizi daha yakından takip ediyoruz. Ancak müsilaj deniz ekosistemine çok büyük hasarlar bıraktı, ziyanlar verdi. Müsilaj bir anda buharlaşmadı, yok olmadı. Büyük bir kısmı denizin tabanına çöktü. Müsilaj çamur olarak hala yaşıyor. Parçalanıyor ve denizi besliyor, hala denize besin elementleri gönderiyor. Tabandan ışıklı bölgelere doğru” dedi.
Müsilajla aksiyon planlarının gündeme geldiğini lakin uygulamaya geçilmediğini vurgulayan Sarı, “Biz Marmara Denizi’ne gönderdiğimiz atık yükünü azaltmadık ne yazık ki. Hareket planı yaptık. Âlâ yaptık ancak uygulamalarımız denizde tesirini gösterebilecek boyutta değil” diye konuştu.
‘ALG KÜMELERİ MİLYONLU SAYILARA ULAŞTI’
Azot ve fosfor ölçüsünün artmasıyla alg çoğalmasının yaşandığını, bunun da Marmara Denizi’nde anlık renk değişimine neden olduğunu söyleyen Sarı, şunları kaydetti:
“Sürekli besin elementi geliyor denize. Azot geliyor, fosfor geliyor. Bunları tüketmek için fitoplankton dediğimiz bitkicikler, alg kümeleri ağır biçimde çalışıyorlar. Ünite hacimde 10’lu sayılarda bulunmaları gerekirken, milyonlu sayılara ulaşıyorlar. Şu anda Bandırma Körfezi’nde, Marmara Denizi’nin etrafında, öteki dar koy ve körfezlerde gördüğümüz renk değişimi bununla ilgili. Bir küme alg çok fazla çoğalıyor, o bölgenin rengini değiştirecek hale geliyor. Bandırma Körfezi’ne baktığımızda koyu yeşil, kahverengiye çalan bir renk var. Bir de turkuaz rengi var. Burada 3 farklı küme alg ya da fitoplanktonun hakim olduğu alg çoğalmasını görüyoruz.”
‘ATIĞI AZALTIRSAK DENİZİN RENGİ AKŞAMDAN SABAHA DEĞİŞMEZ’
Atıkların azot ve fosfor ölçüsünü artırdığına dikkat çeken Sarı, ”Turkuaz renge, çöl tozlarının da gelmesiyle bir arada kokolitofor dediğimiz hücre çeperlerinden kalkerli bileşikleri sentezleyen, biriktiren organizmalar neden oluyor. Kahverengi renge öbür bir alg kümesi neden oldu. Koyu yeşil renge diğer bir kümesi neden olmuş oldu. Yani renk değişiminin nedeni bizim denize gönderdiğimiz atıklar. Atık yükünü azaltırsak, denize kirlilik yükünü göndermemeye başlarsak, denizin renginin de akşamdan sabaha, günden güne değişmediğini göreceğiz” dedi.
Son yayımladığı ‘Müsilaj Ağıt mı Umut mu?’ kitabıyla ilgili de bilgi veren Sarı, burada müsilaj konusunda merak edilen sorulara ve karşılıklara yer verdiğini kaydederek, şöyle devam etti:
“Kitabımı hazırlarken, kamuoyunda yaygın olarak herkesin aklına gelen sorularla müsilajı anlatmaya çalıştım. ‘Müsilaj nedir?’, ‘Nasıl bir şeydir?’, ‘Denize girebilir miyim?’, ‘Balık yiyebilir miyim?’, ‘Kanal İstanbul gelirse müsilaj ne olur?’, ‘Müsilaja ne neden oldu?’, ‘En çok denizi kim kirletiyor?’, ‘Ön arıtma ne?’, ‘İleri biyolojik arıtma ne?’, ‘Bir aksiyon planı açıklandı, bu plan denizi kurtarır mı?’, ‘Marmara etraf muhafaza bölgesi ilan edildi. Bunun katkısı olacak mı?’, ‘Eylem planında nereye gelindi?’, bunun üzere herkesin zihninde var olan sorulara, akıcı bir lisanla yanıtlar vermeye çalıştım. Ümit ediyorum ki kamuoyu bu kitap aracılığıyla doğruya, başka bilgileri de kullanarak ulaşmış olacaklar.”