NASA’nın bir uzay aracını 11 milyon kilometre derinlikte bir asteroide başarılı bir formda çarptırdığı DART görevinin çarpma öncesini ve sonrasını gösteren yeni uydu imgeleri yayınlandı.
İtalyan Uzay Ajansı, 15 gün evvel hür bırakılmasına kadar DART’a yol arkadaşlığı yapan küçük Light Italian Cubesat for Imaging of Asteroids (LICIACube) uzay aracından çekilen, kritik çarpma anını (yukarıdaki kare) ve çarpışmanın sonrasını gösteren birinci imgelerini (aşağıdaki kare) yayınladı.
İtalya’daki Ulusal Astrofizik Enstitüsü’nün (INAF) Bilim Grubu Başkanı Elisabetta Dotto düzenlediği basın toplantısında, “Bir çarpma öncesi ve bir çarpma sonrası imaj. DART’ın tesiriyle ortaya çıkan parlamayı görebilirsiniz” dedi.
Conferenza stampa su @LiciaCube:
Elisabetta Dotto, Science Team Lead di Istituto Nazionale di Astrofisica (INAF): "Una immagine pre impatto e una post impatto. Si vede il flash prodotto dall’impatto di Dart"
Crediti FOTO ASI/NASA
Segui la diretta su ASITV: https://t.co/XTDIlfMNrh pic.twitter.com/1MjgWBLMo1— Agenzia Spaziale ITA (@ASI_spazio) September 27, 2022
Türünün birinci örneği olan ve mürettebatsız bir uzay aracının, Didymos isimli 780 metrelik daha büyük bir asteroidin yörüngesinde dönen, yalnızca 160 metre çapında küçük bir gövde olan asteroid uydusu Dimorphos ile çarpışmasını içeren DART misyonu Pazartesi günü maksadına ulaştı. LICIACube, olaya kuşbakışı bakmak için ana araç ile bir arada gönderilmişti.
İtalyan Uzay Ajansı Program Müdürü Simone Pirrotta, “Herkes bunun çok riskli bir vazife olduğunu biliyordu” diye ekledi.
İnanılmaz bir biçimde, uzay aracı asteroide hedeflenenden yalnızca 17 metre uzaktan vurmayı başardı. 11 milyon kilometreden fazla yol kat eden ve saniyede 6,6 kilometre süratle çarpışan bir obje için bunun hiç de küçümsenemeyecek bir muvaffakiyet olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.
DART çarpma aracı, Dimorphos’a çarparken kimi inanılmaz canlı manzaralar yakalamayı başardı, lakin uzay aracı bu süreçte yok oldu.
Avustralya’daki Southern Queensland Üniversitesi’nden astronom ve astrobiyolog Profesör Jonti Horner, yaptığı yorumda “DART misyonunun, küçük asteroit Dimorphos’a çarparken başarılı bir halde mevtini görmek katiyetle mükemmel. Aslında biraz gerçeküstü – sanırım gökbilimcilerin bir uzay aracının yok edildiğini görmekten bu kadar heyecanlandığını ikinci defa görüyorum – lakin bu durumda, bu yok oluş, çok uygun yapılmış bir işin kıssasını anlatıyor” dedi.
Etkileyici şov sona ermiş olsa da, artık daha değerli olan kısma geçiş başlıyor. Astrologlar, DART’ın çarpmasının asteroidin Didymos etrafındaki yörüngesini nasıl değiştirdiğini öğrenmek için Dimorfos’u gözlemlemekle meşguller. LICIACube’den alınan bu yeni imajlar, bu tesire erken bir bakış sağlıyor.
Curtin Üniversitesi Uzay Bilimi ve Teknoloji Merkezi’nde Doçent olan Katarina Miljkovic, “Artık bilim başlayabilir. Bu tek çarpma olayından, küçük cisimlere çarpmanın mekaniği, momentum transferi ve asteroitleri yörüngelerinden çıkarmak için yapay çarpma aygıtları kullanma yeteneği hakkında daha fazla şey öğrenebiliriz. Geçmişte çarpışma simülasyonları yapılmış olmasına karşın, bu daha evvel hiç yapılmadı” dedi.
JWST ve ATLAS projesi de dahil olmak üzere bir dizi diğer teleskop ve gözlemevi de bu olayı yakaladı. Önümüzdeki haftalarda, bu misyonundan çok daha inanılmaz imajlarının ortaya çıkacağı kestirim edilebilir…