Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği (TOKKDER), 2022 yılının birinci çeyreğine ait bölüm datalarını açıkladı. Bilgilere nazaran; operasyonel araç kiralama bölümü yılın birinci çeyreğinde 6,6 milyar TL’lik araç yatırımı yaparak 14 bin 200 adet aracı filosuna kattı. Dalın faal büyüklüğü ise 58,6 milyar TL olarak gerçekleşti. Kesimin filosundaki araç sayısı yılın birinci çeyreğinde 2021 yılının sonuna nazaran yüzde 1,1 artarak 240 bin 800’e yükseldi. Dalın 2021 yılı sonundaki araç sayısı 238 bin 200’dü. Öte yandan, operasyonel araç kiralama kesiminin filosundaki hafif ticari araç hissesinin yüzde 5,4’e, elektrikli ve hibrit araçların hissesinin ise yüzde 7,1’e çıkması raporda dikkat çeken ayrıntılar ortasında yer aldı.
Bu yılın birinci çeyreğine ait sonuçları kıymetlendiren TOKKDER İdare Şurası Lideri İnan Ekici, “Otomotiv pazarında arz talep istikrarının bozulması araç kiralamaya olan talebi de etkiliyor. Bununla birlikte, tedarik zincirindeki aksaklıklar araç kiralama şirketlerinin de gereksinim duyduğu araçlara erişimini zorlaştırıyor. Kesim, büyüme potansiyeli olmasına karşın, dilek edilen araç filosu büyüklüğüne ulaşamıyor” dedi.
Araç kiralama bölümünün çatı kuruluşu Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği (TOKKDER), bağımsız araştırma şirketi NielsenIQ iş birliği ile hazırladığı 2022 yılının birinci çeyrek sonuçlarını içeren ‘TOKKDER Operasyonel Kiralama Dal Raporu’nu açıkladı. Rapora nazaran, operasyonel araç kiralama bölümü yılın birinci çeyreğinde 6,6 milyar TL’lik araç yatırımı yaparak 14 bin 200 adet aracı filosuna kattı. Bu devirde, kesimin faal büyüklüğü 58,6 milyar TL oldu. Bölümün 2021 yılı sonunda 238 bin 200 olan filosundaki araç sayısı yılın birinci çeyreğinde 2021 yılı sonuna nazaran yüzde 1,1 artarak 240 bin 800’e yükseldi.
Hafif ticari araçlarda yükseliş trendi devam ediyor!
TOKKDER raporuna nazaran, yılın birinci çeyreğinde Renault yüzde 23,1 hisse ile Türkiye operasyonel araç kiralama dalının en çok tercih edilen markası olmayı sürdürdü. Renault’yu yüzde 14,4 ile Fiat, yüzde 10,5’er hisse ile Ford ve Volkswagen takip etti. Bu periyotta, bölümün araç parkının yüzde 51,3’ü kompakt sınıf araçlardan oluşurken, küçük sınıf araçlar yüzde 26,5 ve üst-orta sınıf araçlar yüzde 13,2 hisse aldı. Hafif ticari araçların operasyonel kiralamadaki hissesi ise yüzde 5,4 olarak gerçekleşti. Raporda operasyonel kiralama bölümünün araç parkında yer alan hibrit ve elektrikli araçların oranı da dikkat çekti. Buna nazaran, kesimin araç parkının büyük kısmını yüzde 68,2 ile dizel yakıtlı araçlar oluştururken; akaryakıtlı araçların hissesi yüzde 24,6’ya, hibrit ve elektrikli araçların hissesi ise 7,1’e yükseldi. Otomatik vitesli araçların oranı ise yüzde 71,3’e ulaştı.
Mukavelelerin yarısına yakını 30-42 ay periyodik oldu!
Operasyonel kiralama bölümü, 2022 yılının birinci üç ayını kapsayan periyotta iktisada değerli oranda vergi girdisi sağlamaya da devam etti. TOKKDER’in raporuna nazaran, kesimin 2022’nin birinci çeyreğinde ödediği vergi meblağı toplamda 3,4 milyar TL’yi buldu. Kesimdeki kiralama mühletlerine bakıldığında ise, Türkiye’deki operasyonel kiralamaların yüzde 44,8’ini 30-42 ay periyodik kontratların oluşturduğu görüldü. Bu mukavelelerden sonra en çok tercih edilen operasyonel kiralama müddeti yüzde 20,5 ile 43 ay ve üzeri kontratlar olurken, 18 ayın altındaki kontratlar yüzde 17,4 oranında tercih edildi. 18-30 aylık kiralama mukaveleleri ise kontratların yüzde 17,3’ünü kapsadı.
“Sektör, araç bulunurluğundaki kriz nedeni ile dilek edilen araç filosu büyüklüğüne ulaşamıyor”
Bu yılın birinci çeyreğine ait sonuçları pahalandıran TOKKDER İdare Heyeti Lideri İnan Ekici, “Türkiye özelinde araba ve hafif ticari araç pazarı 2021’de yüzde 4,6 oranında daralmıştı. Türkiye araba ve hafif ticari araç toplam pazarı, 2022 yılı Ocak-Mart devrinde bir evvelki yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 23,5 oranında daraldı. Araba satışları, 2022 yılı Ocak-Mart devrinde geçen seneye nazaran yüzde 25,3 oranında daralırken, hafif ticari araç pazarındaki daralma ise yüzde 16,5 olarak gerçekleşti. Otomotiv pazarında arz talep istikrarının bozulması araç kiralamaya olan talebi de etkiliyor. Bununla birlikte, tedarik zincirindeki aksaklıklar araç kiralama şirketlerinin de muhtaçlık duyduğu araçlara erişimini zorlaştırıyor. Dal, büyüme potansiyeli olmasına karşın, dilek edilen araç filosu büyüklüğüne ulaşamıyor” diye konuştu.
“Filolarda çevreci araçlara daha fazla yer veriliyor”
“Araç bulunurluğunda genel bir daralma yaşanmasına karşın, 2022 yılının birinci 3 ayında dalımızın araç parkında üst taraflı bir hareket gerçekleşti ve bölümün araç sayısı 2021 yılı sonuna nazaran yüzde 1,1 artarak 240 bin 800’e ulaştı” açıklamasını yapan Ekici, “Öte yandan, 2018 yılı sonunda operasyonel araç kiralama bölümünün filosundaki hissesi yüzde 2,9 olan hafif ticari araçların hissesi 2022 yılının birinci çeyreği sonunda yüzde 5,4’e yükseldi. Hafif ticari araç kiralama akımının önümüzdeki periyotta de artarak devam etmesini bekliyoruz. Öteki taraftan hibrit ve elektrikli araçlardaki artışın belirginleştiğini de söyleyebiliriz. Bu yılın birinci 3 aylık periyodunda hibrit ve elektrikli araçların operasyonel araç kiralama kesiminin filosundaki hissesi yüzde 7,1’e yükseldi. Avrupa’dakine emsal trendler ülkemizde de oluşmaya başladı. Filolarda dünya trendlerine paralel olarak çevreci araçlara daha fazla yer veriliyor” dedi.
“Operasyonel araç kiralama, öncelikli usul olmaya devam edecek”
Dalın 2022 yılı performansını, Türkiye’nin yakın coğrafyasındaki savaşın durumunun, araç tedariki probleminin gelişiminin, araç maliyetlerinin seyrinin ve kredi faiz oranlarının düzeyinin belirleyeceğini vurgulayan İnan Ekici, “Enflasyon, döviz kuru ve faiz oranlarının öngörülebilir hale gelmesi durumunda, ülkemizde ekonomik aktivite hızlanacak, büyüyen iş hacmi ile birlikte işletmelerin araç muhtaçlığı da artacak. Bu noktada, sunduğu finansal ve operasyonel avantajlardan dolayı, operasyonel araç kiralama seçeneği işletmelerin araç gereksinimlerini karşılamada öncelikli olarak tercih edeceği metot olmaya devam edecek” formunda konuştu.