Küresel mali piyasalarda önemli bir değişimin arefesinde olduğumuzu son günlerde bültenlerimizde mütemadiyen işliyoruz. Peşinen söylemeliyim ki, pembe bir tablo çizmek istemesek de, doların uzun bir müddettir devam eden güçlü seyrinin yavaş da olsa geride kalma ihtimalinin belirdiğini düşünüyoruz.
Hatırlanacağı üzere, geride bıraktığımız hafta cuma günü, WSJ gazetesinde yayımlanan bir haberde, FED’in önümüzdeki ayın başında da peş peşe 4. sefer 75 baz puan faiz artırımına gitmesi akabinde ayağını gaz pedalından çekebileceği haberini hafta başı bülteninize taşıyarak, manşetimizi de “Piyasalar optimist: FED’in nasıl ve ne vakit yavaşlayacağı görüşü ağır basıyor” halinde atmıştık.
Son günlerde hâkim olan optimist havayı, Çin pay senetlerinde yaşanan sert satışlar bile gölgeleyemezken (hatırlanacağı üzere Çin Devlet Lideri Xi’nin üçüncü periyodu finansal piyasalar açısından epeyce sevimsiz başladı) dün ABD Hazine Bakanı Yellen, yaptığı bir konuşmada artan finansal risklere işaret ederek, FED’in asli vazifesinin yalnızca enflasyonla savaşmak olmadığını belirterek, finansal istikrar ve azami istihdam amaçlarına de vurgu yapınca, optimist hava daha da perçinlenmiş oldu.
Hafta başı dünyada ve ABD’de daralmaya işaret eden büyümenin öncü göstergesi pozisyonunda PMI datalarına, tekrar dün ABD’de açıklanan konut fiyat endeksi de beklentilerin üzerinde düşüş sergileyerek eklenince, konut bölümünde de artan mortgage faizlerine paralel süratle soğumanın başladığı anlaşıldı. Öte yandan, ABD’de tüketici inancı, enflasyonla ilgili artan tasalar ve gelecek yıl mümkün bir sakinlik nedeniyle arka arda iki aylık artışın akabinde ekim ayında geriledi.
Tümünü toplayıp âdeta iğne deliğinden geçirdiğimizde, doların güçlü seyrinin yavaş da olsa artık geride kalmaya aday olduğunu düşünmeye başladık. Hakeza, piyasa fiyatlaması da bize bu görüşümüzün vücud bulmaya başladığını gösteriyor. İngiltere’nin en genç ve birinci ‘renkli’ başbakanının inanç tazelemek için süratle ortodox siyasetlere geri döneceği beklentisi ile Sterlin dün dolar karşısında önemli bir yükseliş kaydederek 1,15 düzeyine (6 haftanın zirvesine) dayandı. Hatırlanacağı üzere, GBPUSD paritesinde epey kritik bir düzey olarak gördüğümüz 1,1410 düzeyinin üzerinde pak bir haftalık kapanışı, Sterlin’de aşağı taraflı risklerin geri kaldığı tarafında yorumlayacağımız söylemiştik. Elimiz sıcak!
Hülasa, ABD’de cereyan eden son gelişmelerin -her ne kadar datalar sevimsiz olsa da- piyasalar nezdinden ‘hayırlara vesile’ olacağını düşünüyoruz. Son günlerde FED’in ‘bir noktada’ büyüme ile enflasyon ortasında ‘yeniden’ tercih yapmak zorunda kalacağını belirtmiştik. Yaşanan yeni gelişmelerin ışığında, FED’in faiz artırım sürecini daha da erken sonlandırma ihtimali, EUR’nun tekrar parite düzeyinin üzerine yanlışsız hareketlenme potansiyelini de beraberinde taşıyor.
Kıymetli madenler cephesinde, altın için yorumumuz şimdi değişmezken (1,685 dolar düzeyi aşılmadan pek bir beklenti içine girmeyeceğiz) sessiz bir halde teknik yönetici tarafından oyuna sokulmak üzere bekleyen Bitcoin’i daha bir ‘şefkatle’ takip ediyoruz! Peşinen bir kere daha not düşelim ki, toz pembe hayallerin peşinde değiliz. Yalnızca bu sene çok sıkı ‘dayak’ yiyen pay senetleri, tahviller ve kripto paralar açısından en berbatın geride kalmış olabileceğini ve bir ölçü da olsa toparlanma yaşanabileceğini iddia ediyoruz.
İçeride ise, USDTRY kuru sessiz sedasız 18,60 düzeyinin etrafında salınmaya devam ederken, dün bültenimizde ele aldığımız üzere, TCMB’nin swap hariç net durumunda yaşanan açılma (eksi ~ 65 milyar dolar) kamunun kuru muhakkak bir düzeyde tutmak için büyük bir güç (destek) sarf ettiğini gösteriyor. Okuduğumuz haberlerde, banka genel müdürleri ile biraraya gelen iktisat idaresi, bankaların tek haneye gerileyen ultra negatif gerçek faizlerle tahvil tesis etme yükümlülüğüne karşı duydukları rahatsızlığı lisana getirdiklerini, BDDK’nın Cuma günü almış olduğu karar sonrasında şirketlerin TL krediye erişiminin daha da zorlaştığını işitiyoruz. Yurtdışında optimist hava hâkim olurken, içeride ise temkinlilik hâkim.
ABD pay senetleri, dün beklentileri karşılayamayan ekonomik bilgilerin gölgesinde, FED’in agresif siyasetinin tesirli olmaya başladığını uygunca anlarken, ileriye dönük beklentiyi satın alın piyasalar (faiz artırımların artık yavaşlayıp biteceği) keskin bir halde yükseliş kaydetti. Piyasaların risksiz faiz olarak takip ettikleri doların piyasa faizi olan 10 yıllık gösterge devlet tahvili de yaklaşık 25 baz puan gerileyerek %4 düzeyine yaklaştı. Borçlanma maliyetlerinin az da olsa gerilemesi, dün piyasalara derin bir nefes aldırdı.
Buraya kadar her paragraf hoştu. Lâkin, ABD’de seans sonrası finansal sayılarını açıklanan teknoloji devleri Microsoft ve Alphabet’in (Google) hayal kırıklığı yaratan sonuçları (reklam verenlerin ekonomik bir yavaşlama karşısında harcamalarını kısmasıyla) teknoloji paylarının süreç gördüğü Nasdaq endeksi (vadeli işlemler) %2 düştü. Yeni günü kucaklaya Asya borsaları ise, yatırımcıların ABD ve global faiz artırımlarının suratının yavaşlamaya başlayacağı umutlarına sarılmasıyla bu sabah keskin bir biçimde yükseldiğini not etmek gerekiyor. Gösterge endeks Tokyo borsası %1 yükselirken, Hong Kong borsası hafta başı kaydettiği sert satışlardan sonra %2,5 artışla başı çekiyor.
Veri takvimi bugün sakin görünüyor. Gözler ABD’de yeni konut satışları ve tekrar ABD’de şirket finansallarında olmaya devam edecek.
iktisatbank.com