Yaz aylarının gelmesi ve Kurban Bayramı tatilinin yaklaşması ile birlikte, tatil planlarında artış yaşanmaya başladı. Ticaret Bakanlığı, turizm faaliyetlerinin ağır olarak yaşanacağı bu periyodu fırsata çevirmeyi amaçlayan makûs niyetli bireylere karşı tüketicileri uyardı. Bakanlıktan yapılan açıklamada, tüketicilerin sıkça tercih ettiği otel ve turizm tesislerinin internet sitelerinin fotoğraf ve isimlerinin kopyalanarak, e-posta ve kısa iletiler üzerinden cazip tekliflerle mağdur edildiği belirtildi. Yeniden bununla birlikte en çok karşılaşılan bir başka aldatıcı ögenin ise konaklama yapılacak otellere ait verilen yıldız bilgisinin yanlışsız çıkmadığının görüldüğüne dikkat çekilerek, “Sosyal medya, kısa ileti yahut e-posta üzere bağlantı kanalları üzerinden gelen teklifin içeriğinde yer alan tesis fotoğraflarının, kurumsal logo ve işaretlerin doğruluğu sorgulanmalıdır” denildi.
‘KAYITLI OLUP OLMADIĞI SORGULANMALI’
Açıklamada, rezervasyon öncesi dikkat edilmesi gereken konulara ait şöyle denildi:
“Satın alma kararı öncesinde tercih edilen seyahat acentası yahut turizm tesisinin ilgili kamu kurum ve kuruluşlar nezdinde kayıtlı olup olmadığı sorgulanmalıdır. Bu kapsamda tüketiciler, seyahat acentalarının ve turizm tesislerinin dokümanlı olup olmadığını, turizm tesislerinin kaç yıldız sahibi olduğunu ‘www.kulturturizm.gov.tr’ ve ‘www.tursab.org.tr’ adreslerinden sorgulayabilirler. Bilhassa uzaklıklı yolla imzalanan kontratlarda, seyahat acentasının yahut turizm tesisinin internet sitelerinde adres, unvan ve irtibat bilgilerine yer verildiğinin ve ayrıyeten internet sitelerinin ETBİS’e (elektronik ticaret bilgi sistemi) kayıtlı olduğunun denetim edilmesi, toplumsal medya üzerinden yapılan satış yerine seyahat acentalarının kendi internet sitesinin tercih edilmesi, ödemeler gibi konulara dikkat edilmesi gerekmekte.”
‘ARABULUCUYA BAŞVRULMASI GEREKİYOR’
Reklam ve tanıtımı ile karşılaşılan paket tıp ya da konaklama faaliyetinin tüketicileri aldatıcı, aldatıcı nitelikte olduğu bedellendiriliyor ise; ticari reklam ve haksız ticari uygulamaları denetlemekle misyonlu Reklam Şurası Başkanlığı’na başvurulması gerektiği belirtilerek, “Yapılacak şikayetin Reklam Konseyi Başkanlığınca kıymetlendirilmesi için şikayete mevzu reklamların hangi mecralarda ve hangi tarihlerde yayınlandığı bilgisinin, varsa reklam görsellerinin ve şikayet konusu konuyla ilgili ispat niteliğindeki öteki bilgi ve dokümanların yazılı olarak yahut elektronik ortamda yapılacak müracaatta iletilmesi gerekmekte. Şayet bu nitelikte bir satın alma yapılır ve sonrasında tüketiciler mağduriyet yaşar ise, bu noktada mağduriyetin giderilmesi için yapılacak müracaat mercii uyuşmazlık fiyatına nazaran Tüketici Hakem Heyetleri yahut Tüketici Mahkemeleri olacaktır. Kayıpların tazmin edilmesi emeliyle bedeli 15 bin 430 TL’nin (2022 yılı için) altında bulunan uyuşmazlıklarda tüketici hakem heyetine, kıymeti 15 bin 430 TL ve üzeri olan uyuşmazlıklarda ise tüketici mahkemesine başvurabilmektedirler. Lakin Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 73/A unsuru uyarınca dava koşulu olarak Tüketici Mahkemelerinde dava açılmadan evvel arabulucuya başvurulması gerekmekte” ifadesine yer verildi.
’30 GÜN İÇİNDEKİ EN DÜŞÜK FİYAT OLMALI’
İndirimli satışlarda geçerli olan genel kurala nazaran indirimden evvelki fiyat, indirimli satışın başlangıç ve bitiş tarihleri ile indirimli satışa sunulan mal yahut hizmetin ölçüsünün açık ve anlaşılır bir biçimde belirtilmek zorunda olduğu kaydedilerek şöyle denildi:
“Burada bahsi geçen indirimden evvelki fiyattan anlaşılması gereken, o mal yahut hizmete fiyat indiriminin uygulanmasından evvelki 30 gün içindeki en düşük fiyattır. Bu noktada tüketiciler, rastgele bir konaklama ya da paket cins tanıtımına ait olarak gördükleri indirim meblağlarının, şayet bilgileri dahilinde ise indirimden evvelki fiyat ile kıyaslamasını yaparak, yapılan reklamın bu manada bir yanıltıcılığa sahip olup olmadığını denetim edebilirler. Örneğin, erken rezervasyon kampanyası kapsamında ileriki bir tarihte sunulacak bir konaklama hizmetine ait rezervasyon fiyatının, 10 bin TL’den 5 bin TL’ye indirildiğinin duyurulması halinde üzerinden indirim uygulanan 10 bin TL’lik rezervasyon bedelinin, kampanyanın duyurulduğu tarihten evvelki 30 gün içindeki en düşük fiyat olması gerekmekte. Bununla birlikte daha evvel de tabir edildiği üzere, indirim yapıldığı düşünülen otel yahut çeşide ait tanıtım yapılan internet sitesinin doğruluğunu teyit etmek de bir başka sistem olarak tüketicilerin mağdur olmasını engelleyebilir.”
‘TÜKETİCİ TAZMİNAT TALEP EDEBİLECEKTİR’
Tatil yapmak isteyenler için sigortanın ehemmiyetine de değinilerek, “1618 sayılı Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanununun zarurî sigorta ile ilgili kararları gizli olmak üzere, paket cins düzenleyicisi, mukavelenin hiç yahut gereği üzere ifa edilmemesi nedeniyle tüketicilerin uğradığı her türlü ziyandan sorumludur. Tüketici boşa harcanan tatil vakti için de uygun bir tazminat talep edebilecektir. Ayrıyeten, türlü seyahat acentaları tarafından tüketicilere sunulan paket çeşit yahut otel konaklama rezervasyonunun başlamasına belli bir mühlet kala cezai kural ödemeksizin iptaline imkan tanıyan ihtiyari sigorta uygulamasının tüketicilerin yararına olduğu değerlendirilmektedir” denildi.
‘PAKET ÇEŞİT MUKAVELESİNİ FESHETME HAKKI BULUNMAKTA’
Paket cinslerde yapılan erken rezervasyonların, başlangıç tarihine uzun vakit kala yapılması sonucu hayatın olağan akışı içerisinde yaşanan bir grup meseleler nedeniyle tüketicilerin evvelce planladıkları cinslere katılamadıklarına da dikkat çekilerek, “Bu çeşit durumlarda, tüketicilerin paket cins mukavelesini feshetme hakkı bulunmaktadır. Buna nazaran tüketicinin, paket cinsin başlamasından en az 30 gün evvel yazılı olarak yahut kalıcı data saklayıcısı ile bildirmek kaydıyla paket tıp mukavelesini feshetme ve ödenmesi zarurî vergi üzere yasal yükümlülükler dışındaki paket cins bedelinin rastgele bir kesinti yapılmaksızın iade alma hakkı bulunmaktadır. Fesih bildirimi paket çeşidin başlamasına 30 günden daha az bir müddet kala yapılıyorsa paket tıp mukavelesinde belirtilmek kuralıyla muhakkak bir meblağ yahut oranda kesinti yapılabilecektir. Bununla birlikte, tüketicinin gerekli tüm ihtimamı göstermesine rağmen öngöremediği yahut engelleyemediği bir durum yahut zorlayıcı sebebin ortaya çıkması halinde ise, paket cinsin başlamasına 30 günden az bir vakit kalmış olsa dahi tüketicinin fesih bildiriminin akabinde, ödenmesi zarurî vergi üzere yasal yükümlülükler ile üçüncü şahıslara ödenip belgelendirilebilen ve iadesi mümkün olmayan bedeller hariç, rastgele bir kesinti yapılmadan iade alma hakkı bulunmaktadır” denildi.