Mersin’de geçen yıl deneme maksatlı dikilen bu yıl ise 28 üreticinin ekimini yaptığı salepte hasat başladı.
Her türlü zerzevat ve meyvenin yetiştirildiği Mersin’de vakit zaman tropikal meyvelerin dışında kuşağı yok olma tehlikesi altında olan eserler de toprakla buluşturuluyor. Bu eserlerden biri olan ve doğal ortamlarda yetişenin toplamasının cezasının 109 bin 503 TL olduğu salebi bu sene 28 üretici dikti. Geçen yıl deneme maksatlı yapılan bu yıl ise 28 üreticinin diktiği salepler yetişerek hasadı yapılmaya başlandı. Üreticisine kilogramda tazeyken 300 TL, kurutulup toz halinde getirildiğinde ise bin 800 TL’ye kadar kar sağlaması ise yüzleri güldürüyor. Faziletli Tıbbı ve Aromatik Bitki Üreticileri Derneği aracılığı ile dikim yapan üreticiler, bu sene 4 ton eser alacaklarını ve pazar kasvetinin olmadığını belirtti.
Yabani orkide olarak da bilinen salep, dondurma ve tatlı imalinde kullanıldığı üzere lezzetiyle de Anadolu kültüründe klâsik içecekler ortasında yer alırken, tıbbi alanda da kullanıldığı kaydedildi.
SALEP OLMAZSA DONDURMA OLMAZ
Hasat yaptıklarını aktaran Faziletli Tıbbı ve Aromatik Bitki Üreticileri Dernek Lideri Adem Arslan, “Eylül ayında dikmiştik bu salepleri. Geçen müddet zarfı içerisinde kışın yetişen bir bitki ve baharda hasat ediyoruz. Türkiye’nin hatta dünyanın salep bitkisinden elde edilen salep tozuna çok büyük muhtaçlığı var. Bilhassa de salep olmazsa dondurma olmaz. Bu manada çok büyük muhtaçlık olan bitki, salep bitkisinin Türkiye’de maalesef üretimi çok çok zayıf, jenerasyonu tükenmeyle karşı karşıya durumda. Biz de dernek olarak hem bunun kuşağını çoğaltmak, hem de üreticiye alternatif bir eser olarak daha uygun kar getirmesi noktasında faaliyet gösteriyoruz” dedi.
TAZESİNİN KİLOSU 300, TOZU BİN 800 TL
Geçen sene 120 lira, 130 lira civarında satıldığını aktaran Arslan, “Kilosu bu sene 300 liradan açıldı. Eylül ayına kadar 400 liraya çıkacak diye beklentimiz var. Her vakit bir talep var. Bu talep de karşılanamadığı için fiyat siyaseti devamlı üste yanlışsız giden bir eser. Dernek olarak bunun çoğaltılması, insanların faydalanması maksadıyla gayret gösteriyoruz. Genel olarak besin hedefli kullanılıyor bu salep. Yetiştirdiğimiz salepler evvel kurutuluyor, sonra toz haline getiriliyor, toz haline getirildikten sonra yüzde 80 oranında dondurma gereksiniminin karşılanmasında kullanılıyor. Daha sonra kışın vazgeçilmez içeceği salep içeceğinin orjinal hali aslında bu. O içecek de bu salep tozundan elde ediliyor. Küçük bir kısmı da tıp alanında kullanılıyor. Şimdi istenilen düzeyde üretim yok. Şu an 28 üreticimiz var, 4 ton civarında da bir rekolte bekliyoruz. Türkiye genelinde de gelen talepler üzerine salep bahçeleri kurduk. Dernek olarak öncülük ettik. Fiyatsız danışmanlık hizmeti verdik, eğitimler verdik” diye konuştu.
VERİMLİ BİR HASAT OLDU
Salep üretim işine girdiğini aktaran emekli öğretmen İlyas Kalay da, “Bu ikinci yılımız. Eylül ayında diktiğimiz salepler çiçeklendi, çok sağlıklı, her biri 2-3 tane yavru veriyor. Bu da başarılı bir ekim olduğunu gösteriyor. Buraya diktiğimiz 400-500 metrekarelik bir yer. Bunun bize yıllık getirisi 40-50 bin lira civarında. Ekimi sonbaharda yapıyoruz, eylül, ekim üzere. Çiçeklenme nisan, mayıs ayında başlıyor, çeşidine nazaran erken çiçek açan var, bir de ortada 40 gün sonra çiçek açan var, 30 gün. Yani kademeli olarak çiçek açıyor. En son çiçek açanlar gördüğünüz bitkiler. Bunların da yaprakları solmaya başlayınca yani çiçeklerini yaprakları, çiçekleri solmaya başlayınca hasat ediyoruz. Verimli bir hasat pek başarılı oldu. Sıfır rakımla 2 bin rakım ortasına ekebiliyoruz” tabirlerini kullandı.