Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) kredilerin fatura karşılığı kullandırılması uygulamasını yıl sonuna kadar kademeli olarak genişletirken kredilerin gerçek alana yönlendirilmesini ve gayesi dışında kullanımını durdurmayı amaçlayan adımlar açıkladı.
Reuters’a bilgi veren iki bankacı TCMB’nin bankalara, menkul değer tesisine ait yeni bir uygulama talimatı ilettiğini belirttiler. Talimatla TCMB, net ihracatçı firmalara kullandırılan ihracat kredilerine ait tanımlama getirerek kaynakların gerçek yere yönlendirilmesini ve maksadı dışında kullanımı durdurmayı amaçlıyor.
TCMB’nin talimatında ihracat kredileri için “Son üç mali yıldaki ya da son mali yıldaki ihracat toplamının ithalat toplamına oranı en az yüzde 110 olan firmalara en fazla iki yıl vadeli kullandırılan ihracat kredileridir” tanımı yapıldı.
Talimatta döviz kazandırıcı hizmet faaliyetlerinin finansmanı maksadıyla kullandırılan kredilere ait tanımlamalar da yer aldı. Buna nazaran bu krediler Ticaret Bakanlığı’nın ilgili mevzuatında tanımlanan ihracat kredileri (bedeli yurt içi yerleşiklerden tahsil edilen ihracat sayılan satış ve teslimler hariç) en fazla iki yıl vadeli kullandırılması koşuluyla menkul değer tesisi uygulanması bakımından ihracat kredisi olarak tanımlandı. Kredinin ihracat yahut döviz kazandırıcı hizmet taahhüdü karşılığında kullandırılması ve raporlanması durumunda kredi kullanım tarihinden itibaren yirmi dört ay içerisinde taahhüdün gerçekleştirilmesi temel olacak. Kredi kullandıran banka, ihracat yahut döviz kazandırıcı hizmet taahhütlerinin gerçekleşip gerçekleşmediğini kredi bazında izlemek ve raporlamakla yükümlü sayılacak.
İlgili uygulama talimatı ile yapılan değişikliklerden öne çıkanlar şöyle:
-TCMB esnaf, tarım, tüketici üzere krediler dışında kalan ve menkul değer tesisine tabi olmayan kredilerde kademeli olarak fatura karşılığı kullanıma geçiyor.
-Yatırım kredileri 1 Ekim, ihracat ve KOBİ’lerin yatırım dışındaki kredileri 29 Ekim‘den itibaren harcama mukabili uygulamasına tabi olacak.
-Dijital kanallar vasıtasıyla kullanılan krediler 31 Aralık tarihinden itibaren harcama mukabili uygulamasına tabi olacak.
-Kurumsal kredi kartları vasıtasıyla yapılan kuyum harcamaları ve nakit çekimleri TCMB’nin KOBİ ve esnaf kredilerine sağladığı muafiyet kapsamı dışına çıkarıldı.
-Kredi kartında kuyum hariç KOBİ/esnaf kredileri ile ihracat, yatırım, ziraî ve tüketici kredileri 50,000 TL üzerinde olup harcama mukabili kullandırılmazsa menkul değer tesisine tabi olacak.