Laos’ta bir mağarada bulunan genç bir kızın dişinin, Denisova insanları olarak bilinen bir küme tarih öncesi insan akrabasına ilişkin olduğu ortaya çıktı. Keşfin, araştırmacıların çağdaş insan evrimini daha âlâ anlamalarına yardımcı olacağı söyleniyor.
Denisova insanları, birinci olarak 2010 yılında kuzey Rusya’daki bir Sibirya mağarasında kalıntıları keşfedilen, yani nispi olarak yeni keşfedilen insan akrabaları. Bu birinci keşfin akabinde, en az 200.000 yıllık kemikler ve Tibet’te bulunan bir çene kemiği de dahil olmak üzere daha fazla kalıntı bulundu.
Geçtiğimiz hafta Nature Communications mecmuasında bulguları yayınlanan Laos’taki azı dişinin keşfi, Denisova insanlarının izlerinin Güneydoğu Asya’da birinci kere bulunması manasını taşıyor. Bu da, bugün bölgede yaşayan çağdaş beşerlerle bir ilişkiye işaret ediyor.
Illinois Urbana-Champaign Üniversitesi’nden ortak müellif ve paleoantropolog Laura Shackelford, USA TODAY’e e-posta yoluyla “Dişi bulduğumuzda şaşırdık zira Denisova insanlarını aramıyor ve hatta bu çeşit bir keşif beklemiyorduk” dedi.
Diş, Laos’un başşehri Vientiane’nin yaklaşık 250 kilometre kuzeyinde, Tam Ngu Hao yakınlarında Kobra Mağarası olarak bilinen yerde bulundu. Kalıntı, çağdaş insan dişine benziyor lakin yüzeyindeki çıkıntı ve uçlar en büyük fark olarak öne çıkıyor. 2018 yılında bulunan fosil, muhtemelen bir sel sırasında ulaştığı düşünülen bir mağarada öbür hayvan fosilleri ortasında bulundu.
Çalışmanın ortak muharriri ve Danimarka’daki Kopenhag Üniversitesi’nde profesör olan Eske Willerslev yaptığı açıklamada “Birinci kere bu kadar güneyde bir şey bulduk. Azı dişinin bulunması, Denisova insanlarının coğrafik dağılımı hakkındaki anlayışımızı değiştiriyor” dedi.
Laos’un nemli şartları, dişin DNA’sının güzel korunmadığı manasına geliyordu, lakin araştırmacılar, dişin içinde bulunduğu tortuyu tahlil ederek 131.000 ila 164.000 yaşında olduğunu varsayım edebildiler. Fosilde bulunan eski proteinler, fosilin 3 ila 8 yaşları ortasındaki genç bir Denisova insanı kızına ilişkin olduğunu önerdi.
Çalışmanın baş müellifi ve Kopenhag Üniversitesi yardımcı doçenti Fabrice Demeter, “Azı dişi şimdi çıkmadığı ve hasebiyle yıpranmadığı için kızın yaşını da büyük bir katiyen değerlendirebildik” diyor.