Bilim insanları birinci kere ay toprağında bitki yetiştirdiler, bu da ayda uzun müddetli kalmayı mümkün kılmak için değerli bir adım. Bununla birlikte, Ay’da tarım yapmanın kolay olacağını düşünmemek gerekli, çünkü verimlilik kelam konusu olduğunda Ay regoliti içinde tarım yapmanın, sert kayalıklar üzerinde bitki yetiştirmeye çalışmaktan farkı yok.
Uzun müddetli Ay vazifelerinde astronotlar için bir besin kaynağı yaratmak gerekli. Dünya’dan Ay’a toprak taşımak çok değerliye geleceğinden ötürü, Ay toprağında tarım yapmanın bir yolunu bulmak gerekiyor. Apollo misyonları ile Dünya’ya sırf 382 kilogram Ay kayası getirilmişti.
Araştırmacılar, bir çeşit tere yetiştirmek için 1969-1972 Apollo misyonları sırasında toplanan küçük toz örneklerini kullandılar.
Bu gereç üzerinde deney yapan bilim insanlarından bir grup, Communications Biology mecmuasında yayınladıkları bir makalede, Ay toprağında birinci filizlenmenin başarıldığını açıkladı.
Şaşırtan bir formda, tohumlar iki gün sonra filizlendi.
Bulgular hakkında bir makale yazan Florida Üniversitesi profesörü Anna-Lisa Paul, “Size ne kadar şaşırdığımızı anlatamam” dedi. Ona nazaran bitki yaklaşık 6. güne kadar birebir görünüyordu. Lakin sonra farklılıklar ortaya çıktı. Ay toprağında yetişen bitkiler gerilim göstermeye başladı, daha yavaş gelişti ve bodur kaldı.
Yani özetle bitkilerin ay toprağında daha yavaş geliştiği ve daha küçük kaldığı belirtiliyor. Ayrıyeten, Ay toprağında birtakım elementler eksik olduğundan ötürü, Dünya’daki bitkiler kadar sağlıklı büyümüyorlar.
Fakat yetkililer bunun bir atılım olduğunu ve dünyevi tesirleri olduğunu söylüyorlar.
Araştırmacılar örnek alınan toprağın Güneş rüzgarlarına açık olduğu için verimsiz olduğunu, Ay yüzeyinin altındaki katmanlardan alınan örneklerin daha verimli olabileceği düşünülüyor.
NASA şefi Bill Nelson, “Bu araştırma, derin uzayda yaşayan ve faaliyet gösteren gelecekteki astronotlar için besin kaynakları geliştirmek için Ay ve Mars’ta bulunan kaynakları kullanmamız gerekeceğinden, NASA’nın uzun vadeli insani keşif maksatları için kritik değer taşıyor. Bu temel bitki büyüme araştırması, tıpkı vakitte, NASA’nın, Dünya’da besin kıtlığı olan bölgelerde bitkilerin gerilimli şartların üstesinden nasıl gelebileceğini anlamamıza yardımcı olabilecek bir çalışma” diyor.
SADECE 1 GRAM VERİLDİ
BBC’nin haberine nazaran bilim insanları için bir zorluk, deney yapacak çok fazla ay toprağı olmaması. 1969’dan itibaren üç yıllık bir müddet boyunca, NASA astronotları ay yüzeyinden 382 kg (842 lb) ay kayası, çekirdek numuneleri, çakıl taşları, kum ve toz getirdi. Florida Üniversitesi takımına, onlarca yıldır kilit altında tutulan örneklerden deney için bitki başına yalnızca 1 gr toprak verildi.
NASA , 2025 için planlanan bir misyonla 1972’den bu yana birinci sefer insanları aya indirmeyi planlıyor .