Birleşmiş Milletler’in (BM) bilgilerine nazaran, geçtiğimiz yıl pandeminin tesiriyle sürdürülebilir tahvil ihracı ikiye katlandı ve 1 trilyon doların üzerine çıktı. Türkiye’de ise geçen yılki Eurotahvil ihracının yüzde 72’lik kısmını sürdürülebilirlik temalı süreçler oluşturdu. Sürdürülebilir tahvillere ilginin piyasalardaki gelişmelere bağlı olarak yıl sonunda da rekor düzeyleri görebileceği söz ediliyor.
Hürriyet gazetesinden Gamze Şener’in haberine nazaran; pandemi boyunca sürdürülebilir tahvillere artan ilginin, pandemi sonrasında toparlanma sürecinde de değerli bir rol oynaması bekleniyor. Birleşmiş Milletler’in (BM) nisan ayında açıkladığı Sürdürülebilir Kalkınma İçin Finansman Raporu’nda, 2021’de sürdürülebilir tahvil ihracının ikiye katlanarak 1 trilyon doların üzerine çıktığı ve sürdürülebilirlik temalı fonların 2020’ye nazaran yüzde 62 büyüdüğü belirtildi. Climate Bonds Initiative’e nazaran ise global manada yeşil tahvil ihracı birinci çeyrekte yıllık bazda yüzde 34.63 düşüşle 83.8 milyar dolara geriledi. Türkiye’de ise geçen yılki Eurotahvil ihracının yüzde 72’lik kısmını sürdürülebilirlik temalı süreçler oluştururken; sürdürülebilir tahvil ihraçlarının ilerleyen periyotta daha da kıymet kazanması bekleniyor.
Sürdürülebilir tahviller, yeşil tahviller için geçerli olan yenilenebilir güç ve güç verimliliği üzere başlıkların yanı sıra, toplumsal tesir yaratan kredilerin finansmanında da kullandırılabiliyor. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB) Genel Müdürü Murat Bilgiç, yeşil tahvil hacminin düşüş eğiliminde olsa da hala sürdürülebilir tahvil piyasasında en ağır hacme sahip eser pozisyonunda olduğunu belirterek, “Özellikle pandemiyle birlikte hem yeşil hem de toplumsal projelerin finansmanı tarafında sürdürülebilir tahvillere olan ilgi arttı. Yeniden emsal halde, küresel olarak fırsat eşitliğini baz alan kapsayıcılık temalı krediler de yükselme eğiliminde. Başta bayan istihdamı olmak üzere tüm dezavantajlı kesitlerin desteklenmesini hedefleyen sürdürülebilir temalar da bu ihraçların konusu haline geldi. Küresel toparlanma sinyalleri ile oluşabilecek olumlu hava ile hacmin yine küresel rekor düzeyleri göreceğine inanıyoruz” diye konuştu.
2021 yılında Türkiye’de yaklaşık 3.5 milyar dolar tutarında Eurotahvil ihracı gerçekleşti. Bu ihraçların yaklaşık yüzde 72’lik kısmı ise sürdürülebilirlik temalı süreçlerden oluştu. “Ülkemizin bu alandaki kapasite gelişimi ve yarattığı hacim her geçen gün artıyor” diyen Bilgiç, “Global ve ulusal piyasalardaki belirsizlikler ve dalgalanmalar, yurtdışı borçlanmaları da etkiledi. Yılbaşından bu yana, şimdi yalnızca bir özel kesim temsilcisinin sürdürülebilirlik temaslı ihracı oldu. Pandemi sonrası toparlanma periyodunda yeşil ve sürdürülebilir tahvillerin kıymetli bir rol oynayacağına inanıyoruz” yorumunu yaptı.
Sürdürülebilir tahvil ihraçlarının ilerleyen devirde daha da değer kazanacağını belirten Akbank Kurumsal ve Yatırım Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı Levent Çelebioğlu, “Yeşil ve sürdürülebilir tahvil ihraçları son yıllarda hem dünya piyasalarında hem de ülkemizde süratle popülerlik kazandı. Borçlanmalarımızı mümkün olduğu kadar sürdürülebilirlikle linkli yapmaya çaba ediyoruz. 2021 sonu prestijiyle, toplam 7 milyar dolar fiyatındaki yurt dışı borçlanma bakiyemizin yüzde 41’i sürdürebilirlik temalıydı” dedi.
Yeşil, toplumsal ve sürdürülebilirlik (YSS) temalı tahvillerin, toplam tahviller ortasındaki yükünün gitgide arttığını belirten Türkiye İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Gamze Yalçın, “Pandemide, salgının işletmeler üzerindeki olumsuz tesirlerinin hafifletilmesine yönelik Türk bankalarınca kıymetli miktarlarda kredi kullandırıldı. Bu kredilerin büyük kısmı sürdürülebilir tahvil ihraçlarından elde edilen fiyatların kullanımına uygun bir portföye işaret ediyor. Salgınla bağlı hususlar, yüklü olarak toplumsal eksende tesir yarattığından, 2021’de Türkiye’de YSS temalı tahvillerin genel olarak sürdürülebilirlik temalı olduğunu düşünüyoruz. Yılın geri kalanında yapılacak tahvil ihraçlarının Türkiye ve memleketler arası piyasalardaki ekonomik ve jeopolitik gelişmelerle, ihraççıların tercih ve gereksinimlerine nazaran şekilleneceğini düşünüyoruz” değerlendirmesini yaptı.
Güç krizinin sürdürülebilirlik üzerindeki tesirlerini de kıymetlendiren Çelebioğlu, bu alanda belirsizlik periyoduna girildiğine dikkat çekerken, Gamze Yalçın ise şunları söyledi: “Son devirde artan jeopolitik risklere bağlı olarak dünya genelinde güç arz güvenliğine ait kaygılar tartı kazandı. Dünya genelinde para siyasetlerinde kaydedilen sıkılaşmayla birlikte, borçlanma maliyetlerindeki yükseliş, gereksinim duyulan yeni yatırımların devreye alınması açısından şartların önümüzdeki devirde, evvelki yıllara kıyasla daha az elverişli olabileceğine işaret ediyor.”