Türkiye imalat sanayi satın alma yöneticileri endeksi (PMI) Haziran’daki 48,1 düzeyinden Temmuz’da 46,9’a gerileyerek kesimdeki daralmanın hızlandığını gösteriyor. Yeni siparişler ve üretim koronavirüs salgınından bu yana en büyük daralmaya işaret ederken, istihdam tarafının da artışın hudutlu kalışı dikkat cazip. Olumlu ayrıntı olarak algılanabilecek gelişme ham unsur ve fabrika çıkış fiyat artışlarının yavaşlamış olması:
Son 15 aylık devirde birinci defa 10 bölümün tamamında üretim yavaşladı. Emsal halde 10 kesimin dokuzunda yeni siparişler yavaşlama gösterdi, bu durumun istisnası kara ve deniz taşıtları kesiminde kaydedilen güçlü artış oldu. Dış talep tarafında ise kısmen daha olumlu bir tablo gözlendi ve üç dalda yeni ihracat siparişleri artış kaydetti.
İstihdam artışı devam etse de yeni işe alımlar ölçülü kalarak 26 aydır süregelen düzgünleşme trendinin en düşük artışını kaydetti.
Üretim alt endeksi Temmuz’da 45,7’den 43,3’e, yeni siparişler alt endeksi 44,9’dan 43,6’ya geriledi.
Haziran’da 49,1 bedelini alan yeni ihracat siparişleri endeksi Temmuz’da 49,9 düzeyini görerek ihracat siparişlerindeki daralmanın durduğuna işaret etti.Yeni ihracat siparişlerinin yatay seyretmesi temmuz için olumlu değerlendirilse de Avrupa iktisadını kış aylarında bekleyen doğalgaz krizi ilişkili şiddetli süreç ihracat siparişlerinde de dertler yaşanabileceğini düşündürüyor.
İmalatçıların girdi maliyetleri TL’deki bedel kaybı ve hammadde fiyatlarındaki artışa bağlı olarak üçüncü çeyreğin başında keskin artış göstermeye devam etti. Şubat 2021’den bu yana en düşük artış suratının görülmesi ise bir teselli olabilir. Öte yandan fabrika çıkış fiyatlarının artış suratı arka arda dördüncü ayda da yavaşladı ve yaklaşık bir buçuk yılın en düşük kıymetini aldı.
Anket iştirakçilerinin yüzde 37’si girdi fiyatlarında artış bildirirken, yüzde 8’i ise düşüş gördüklerini söz etti.
PMI datalarını kıymetlendiren S&P Küresel İktisat Yöneticisi Andrew Harker, “Yılın ikinci yarısının başlamasıyla birlikte piyasalardaki belirsizlikler, talebin yavaş seyri ve fiyat baskıları Türk imalatçılar açısından kuvvetli faaliyet şartlarına yol açtı. Son PMI anket sonuçları sırf yeni ihracat siparişleri ve istihdam tarafında nispeten olumlu bir görünüm sundu” dedi.